Жазғы демалысты қысқартпақ па? Сарапшылар қарсы

Binom school құрылтайшысы Айдын Рахымбаев оқу орындарында пилоттық жоба іске қосылатынын — оқу жылы ұзартылатынын мәлімдеді. Ол басқа елдер — Қытай, Корея және Сингапур үлгісімен жазғы демалыстардың ұзақтығын қысқартуды ұсынды. Оның айтуынша, оқу жылын кем дегенде 38 аптаға дейін ұзарту балаларды сабақ оқуына ықпал етіп, бос уақытының болмауын қамтамасыз етеді — есесіне гаджеттерге телміріп отырмайды.

Кәсіпкер америкалық ғалымдардың зерттеулеріне сілтеме жасады, оған сәйкес балалар ұзақ жазғы демалыстардың салдарынан өткен материалдың 25%-ын ұмытып қалады. Рахымбаев бұл идеяны премьер-министр де қолдағанын айтып, басқа мемлекеттік мектептерге де енгізу қажеттігі туралы айтты. Алайда, кейіннен Білім министрлігі бұл инновацияны мақұлдау әлі іске аспағанын айтты.

Мәселе басқада

Психолог Светлана Богатырева демалыстың қысқаруы балаларға жүктемені күшейтеді, ал білім сапасы бұдан жақсармайды деп есептейді. Естеріңізге сала кетейік, US News & World Report білім беру үшін үздік елдер рейтингінде Қазақстан 78 елдің ішінен 71-орынды иеленді.

— Бүкіл мектеп бағдарламасын түбегейлі қайта қарап, озық елдерден оқытудың тиімді әдістемелері мен бағдарламаларын алу керек

Сонымен қатар, елімізде жаздың басында оңтүстік аймақтарда өте ыстық, ал солтүстік аймақтарда қыста өте суық. Ауа-райының жағдайын ескере отырып, демалыс уақытын реттеу керек шығар? — дейді ол.

Жобаның сәтті іске асқанын қалай бағаламақ? Қандай да бір академиялық көрсеткіштердің көтерілуіне қарап па? Бірақ Binom мектептерін қарапайым мектептермен салыстыруға келмейді

Мен бұл сұрақты әлеуметтік желілерде БҒМ баспасөз хатшысына да қойдым, бірақ жауап алмадым. Бұл маңызды мәселе болса да, жұртшылық нақты негіздемелердің болуын қалайды”, — дейді психолог.

Мәселе мұғалімдерде

Оның байқаулары бойынша,

біздің мектептегі білім берудің негізгі проблемасы — мұғалімдердің құзыреттілігінің төмендігі

— Барлығы мұғалімге байланысты. Егер ол өз пәніне қызығушылық танытатын және балаларды қызықтыра алатын кәсіби маман болса, бұл білім сапасын жақсартады және студенттерді осы пәнді оқуға итермелейді. Мұндай мұғалімді барлығы кейін жылулықпен еске алады.

Өкінішке орай, бізде көптеген мұғалім оқыту процесіне бей-жай қарайды, одан зоры — балаларға агрессия танытады. Мұғалімдер тарапынан қорлау да орын алады. Менің ойымша, педагог кадрлармен жұмыс істеу керек — олардың іріктеуін күшейту, психологиялық жай-күйін қадағалау.

Сондай-ақ, мектеп бағдарламасы жетілдіруді қажет етеді. Оқу жылының ұзақтығын арттыру жақсылыққа әкелмейді. Кейбір ата-аналар кейде балалардың дайындығын өздері ұйымдастырып, сапасыз оқытудан туындаған олқылықтарды толтыру үшін жазғы демалысты көбірек күтеді. Бұл нәрселерге назар аудару керек, демалыстарды қысқартпау керек”, — дейді Богатырева.

Талқылаусыз енгізуге болмайды

Депутат Ирина Смирнова: Айдын Рахимбаевтың демалысты қысқарту арқылы оқу мерзімін ұзарту туралы ұсынысы — асыра сілтеушілік дейді. Мұндай ұсыныстар, мейлі ол сабақтың ұзақтығы немесе демалыстың ұзақтығы болсын, мектеп салушы деңгейінде қарастырылмауы керек.

— Иә, Рахимбаевтың субъективті пікірі болуы мүмкін, ол балалар мектепте мүмкіндігінше көп уақыт өткізуі керек деп санайды. Бірақ маусымда бізде мектеп лагерлері жұмыс істейтінін, онда балалар демалып, жобалармен жұмыс істей алатынын ескеруіміз керек.

Осындай мәселелерді шешу үшін Білім министрлігі, Алтынсарин атындағы Ғылым Академиясы, сараптамалық педагогикалық қоғамдастық, ата-аналар, жұртшылық бар

Бәлкім, бұл жақсы ұсыныс шығар, немесе бұл бастама тек зиян әкелуі мүмкін. Және бұл мәселелерді талқылау керек, тек бизнесмен қалағандықтан ғана іске асыру дұрыс емес.

Оқу жылын ұзартпас бұрын, балалардың жазда не істейтінін түсіну керек.

Бағдарламаны меңгермейтіндер көп дейтін болса, неге бұлай болғанын анықтау керек. Бұған не әсер етті — білім беру бағдарламасының сапасы, оқытушылар құрамының сапасы немесе басқа факторлар?

Бағдарлама материалын меңгергендер де, меңгермегендер де неге жазда мұнымен айналысуы керек? Осы қосымша айда не зерттеледі? Жалпы, көптеген сұрақ бар. Оның үстіне үш ауысымды мектептер де бар. Мұнда субъективті пікір өзгеріске негіз бола алмайды. Менің ойымша, бұл асыра сілтеушілік және оқу процесін ұйымдастырудың дұрыс емес тәсілі. Бұл жақсы нәтиже беретініне күмәнім бар”, — деп қорытындылады Смирнова.