«Taraz Invest-Agro/Chemical Day 2016» аймақтық инвестициялық форумы аясында облыс өкілдері кәсіпкерлікті дамыту бойынша өз ұсыныстарын айтса, жан-жақтан келген инвесторлар өз мүмкіндіктерін ортаға салып, екіжақты іскерлік байланыс дамытты.
Жамбыл облысы егемен еліміздің экономикасы мен мәдениетін дамытуға қомақты үлес қоса келе, Елбасының инвестиция тарту, өнеркәсіпті әртараптандыру және басқа елдермен әріптестік қарым-қатынастарды нығайту бойынша тапсырмасын іске асыруға бар күш-жігерін салуда. Экономикаға инвестиция тарту – тек қаржы құю ғана емес, оның астарында өндіріске жаңа технология енгізу, жаңа жұмыс орындарын ашу, ең бастысы, аймақтың әлеуметтік-экономикалық жағдайын көтеру мақсаты жатыр.
Ендеше, Жамбыл облысы инвесторларға не ұсына алады? Жалпы, бұл өңір қазба байлықтарға өте бай. Бұл өлкеде фосфорит, плавиктік шпат, уран, бағалы және түрлі-түсті металдар, көмір және табиғи газ, сондай-ақ тұз шығарылады. Еліміздегі фосфорит қорының шамамен 72 пайызы, кварциттің – 65, алтынның 8,8 пайызы, мыстың – 3, уранның 0,7 пайызы осы Жамбыл облысының аумағында жатыр. Титан-магнит кен орындары да бар. Осынау кен орындарымен бүгінде 372 кәсіпорын айналысып, 30 мыңнан астам еңбек етуде.
Жамбыл жерінде жұмысын жандандырған Қазақстандағы агрохимия өнеркәсібінің алыбы «Қазфосфат» ЖШС бүгінде ТМД елдерінің аумағында фосфорлы өнім өндірушілер арасында көш бастап тұр. Осыдан кейін еліміз бойынша химия өнімдерін өндіруде Жамбыл облысының үлесі 30 пайызды құрады. Сондай-ақ, Жамбыл облысының агрохимиялық саласын дамыту үшін «Тараз химиялық паркі» арнайы экономикалық аймағы құрылған. Аумағы 505 гектарды құрайтын бұл аймақта 6 кәсіпорын салынуда. Бұл жобалардың құны 276 млрд теңгені құрайды.
Осының арқасында мыңнан астам жұмыс орындары ашылмақ. Арнайы экономикалық аймақта жұмыс істейтін кәсіпорындар үшін жеңілдетілген салықтық режім көрсетіледі. «Тараз химиялық паркі» кәсіпорыны «Глифосат өндірісі», «Күйдіргіш сода өндірісі» және «Треххлористік фосфор өндірісі» жобаларын жүзеге асыру мақсатында Қазақстан Республикасының мемлекеттік үдемелі индустриялық-инновациялық даму бағдарламасы аясында құрылған.
Бұдан бөлек, ресейлік «ЕуроХим» компаниясы құны 2,4 млрд АҚШ долларын құрайтын жылына 1,4 млн тонна кешенді минералды тыңайтқыш шығаруды қолға алды. Сондай-ақ, «Алтыналмас» компаниясы жаңа технологияларды пайдалана отырып, жылына 2,8 тонна алтын шығармақ. Ал «Тараз металлургия зауыты» қара металлургия саласына күш салуда. Қазіргі таңда Қытай инвесторларының қатысуымен жалпы сомасы 5,1 млрд АҚШ долларын құрайтын 14 инвестициялық жобаны жүзеге асыру қарастырылуда. Оның ішінде 7 жоба іске асырылу деңгейі жоғары 51 Қазақстан-Қытай инвестициялық жобаларының тізіміне енген.
Бұдан бөлек Қазақстан – Қытай кәсіпкерлік-индустриялық аймағын құру мақсатында Сиянь тоқыма корпорациясы мен облыс әкімдігі арасында құны 220 млн. АҚШ долларын құрайтын меморандумға қол қойылды. Малайзиялық «Agrostanferms» ірі-қараны бордақылау мини-фермаларын салу жобасының құны 200 млн АҚШ долларын құрайды.
Бүгінде жылына 15 мың тонна цианид шығарып жатқан «TalasInvestment Company» ЖШС, күн электр стансасын орнатып, 50 МВт қуат беріп жатқан «Бурное Солар-1» ЖШС, француз кәсіпкерлері қаржыландырып отырған «Жамбылцемент», қытайлар қолға алған «Хантау» цемент зауыты, гипс өндіру саласындағы «Жамбылгипс» пен «Ақтас» кәсіпорындары өте табысты еңбек етуде.
Міне, жері бай, климаты өте жайлы Жамбыл облысы осындай нәтижелі жұмыстардың арқасында қазір елімізде инвестиция тарту көрсеткіші бойынша төртінші орында тұр.
– Жыл сайын Жамбыл облысы индустриялық әлеуетін арттырып келеді, – дейді Жамбыл облысының әкімі Кәрім Көкірекбаев. – Жергілікті өндірісті дамытуда инвестицияны тарту үшін қолайлы климат құрылған. «Taraz Invest-Agro|Chemical Day 2016» халықаралық инвестициялық форумын өткізу өнеркәсіптік және химиялық-технологиялық өндіріс саласындағы әріптестік қатынасты нығайтуға тағы бір қадам болатыны анық.
Форумда Алматы облысының әкімі А.Баталов, Қырғыз Республикасының Талас облысындағы өкілі Д.Кенекеев, Қытай Халық Республикасының Қазақстандағы Төтенше және өкілетті елшісі Чжан Вэй, Иран Ислам Республикасынан келген инвестор Комали Хусейн, «Аурум Дойчланд АГ» бас директоры Йоган Штоль, «Біріккен химиялық компания» ЖШС басқарма басшысы Ж.Өсербай, «Даму» кәсіпкерлікті дамыту қоры» АҚ басқарма басшысының орынбасары Д.Әбілқайыров және басқа да қонақтар инвестиция салудың жолдары туралы өз ойларын ортаға салып, Жамбыл облысымен бұл салада бірлесіп жұмыс істеуге үлкен қызығушылық танытты.
Шынында бұл форум Жамбыл облысының бизнес саласына тың серпін берді. Халықаралық инвестициялық форум аясында Жамбыл облысында жаңа өндіріс ошақтары мен жаңа жұмыс орындарының құрылуына жағдай жасайтын меморандум түрінде бірқатар құжаттарға қол қойылды. Атап айтар болсақ, минералды тыңайтқышты субсидиялау бойынша, химиялық және агрохимиялық өнеркәсіпті дамыту, тау-кен металлургиялық комбинаты құрылысы, «Бурное-2» СЭС құрылысы, 50 мың гектар аумаққа дейін қант қызылшасын өсіру мен қант шығару зауытының құрылысы, GMP и GLP стандарттары бойынша ветеринарлық дәрі-дәрмектерді шығаратын биокомбинат салу, модульді нысандар мен үйлер салу, жерді ғарыштан зондтау жөнінде, натрий цианидін сатып алу, баламалы энергия көздерін дамыту және баламалы жанар май түрін енгізу бойынша құны 120 миллиард теңгені құрайтын Германия, Иран, Үндістан елдерінің және отандық кәсіпкерлермен бірнеше меморандумға қол қойылды.
Форум аясында инновациялық ғылыми химиялық жобалар таныстырылымынан бөлек «Агроөнеркәсіптік комплекс саласындағы халықаралық ынтымақтастық», «Туризм саласындағы халықаралық ынтымақтастық» тақырыбында кеңейтілген талқылау өткен панельдік сессиялар ұйымдастырылды. Атап өтер бір жайт, бұл форум Жамбыл облысы мен «Тараз химиялық паркі» АЭА аясында агрохимия саласын дамытуға арналған «БХК» ЖШС-нің бірінші аймақтық шарасы болды.