Сыбайлас жемқорлықпен және олигархтарға қарсы күрес — экономист Тоқаевтың реформалары туралы

Ол болған оқиғаны Қазақстанға қарсы “террористік соғыс” деп атады. Және мынаны атап өтті:

бұл оқиғалар көбінесе елеулі әлеуметтік-экономикалық проблемалардан және кейбір мемлекеттік органдардың, оның ішінде ұлттық қауіпсіздік комитетінің сәтсіз қызметінен туындады

Экономист Рүстем Жансейітовтің айтуынша, бүгінде Тоқаевтың қолында барлық өкілеттіктер бар. Биліктің барлық тармақтары оны белсенді қолдады, бірнеше күн бұрын мұндай болмаған.

Әлеуметтік өзгерістер

— Біз қазір, әрине, барлық болып жатқан күресті көре алмаймыз, бірақ онда бір нәрсе болып жатқаны анық. Тоқаев қазір үлкен қолдау тапқанына қарап, жеңіске жетті.

Бүгінгі баяндамада ол өте қатал болды — бұрын оның дипломатиялық өткеніне тән абайлап әрекет ететін. Ол “ӨКМ” — кәдеге жаратумен айналысатын агенттікті жапты, дегенмен бұл компания елдің экс-президентінің кіші қызымен тығыз байланысты. Қаржы-экономикалық жағынан мен жалпы қу сөзді көбірек естідім — олардың теңгені қалай қолдайтыны түсініксіз. Бірақ

олигархтардың әсерін шектеу туралы шешім маңызды болды. Олар өз қалталарына жұмыс істей отырып, елдің дамуына кедергі келтіретіндерін айтты. Бұл бәріне түсінікті еді, бірақ бұған дейін жоғары лауазымды тұлғалардың ешқайсысы мұны тікелей көрсетуге батылы жетпейтін

Сондықтан мен бұдан өте жақсы белгіні көремін — оларды қыса түсетіні анық. Сонымен қатар, олар бөлісуге мәжбүр болады — атап айтқанда, денсаулық сақтау, білім беру, әлеуметтік қолдау саласындағы нақты проблемаларды шешумен айналысатын “Қазақстан халқына” қоғамдық әлеуметтік қор құрылады.

Яғни, бүліктерден кейін Алматыны қалпына келтірумен де, ауру балаларды емдеумен де айналысуы керек. Бұл өте дұрыс, өйткені біздің еліміздегі кейбір балалар емделе алмайды. Ал шетелден ем алу құны көп ақшаны талап етеді, көбі елден жинауға мәжбүр. Бұл, менің ойымша, мемлекет үшін ұят. Қазір бұл қор осы мәселелерді жабуы мүмкін, — деп күтеді Жансейітов.

Ұрлықты тоқтату

Сондай-ақ, экономист президенттің кеденде тәртіп орнату туралы тапсырмасын жоғары бағалады. Атап айтқанда, Қытаймен шекарада.

— Бүгінде кеденімізде толық криминал қалыптасуда. Бәрінен бұрын мені Қазақстан мен Қытайдың кедендік деректерінің статистикасындағы миллиардтаған долларға айырмашылық таң қалдырды. Ұрлық қандай деңгейде болып жатқанын елестетіңізші? Жалпы, Тоқаевтың тезистерінде көп қаражат дұрыс емес жерге кетеді деген сөз айтылды. Және ол осыған тәртіп орнатуды тапсырды.

Жалпы,

егер барлық ұрылар мен жемқорларды бюджеттен алыстатып, қажетті жобаларға қаражат жұмсаса, бәріне ақша жетеді

Халық саны аса көп емес. Аумағымыз үлкен, бай, алайда тонау көп. Бұл тоқтаған кезде бәріне ақша жетеді. Біз көбінен көш ілгері боламыз.

Дәл қазір қаржы ағынын дұрыс бөлу керек. Сондай-ақ, Тоқаев Қазақстанның Даму Банкі бойынша оны “біреулердің бөлек банкі” деп атады. Мен бұл туралы бірнеше рет айттым, бізде тендерлер де, несиелер де, банктер де тек “біреулер” үшін. Енді, менің ойымша, бұл банк жойылады немесе бөлінеді”, — деді ол.

Саяси өзгерістер

Жансейітовтің пікірінше, саяси блок бойынша шешімдер қыркүйек айына шегеріліп, оған дейін жұртшылықпен де консультациялар өткізуді жоспарлап отыр.

— Бірақ саяси трансформацияның ең басты шарасы — саяси партиялар құруға рұқсат беру. Бұған бюрократиялық кідірістер сияқты кедергілер жасамау. Әр түрлі бағыттағы партиялар көп болсын

Сонда шын мәнінде демократиялық бәсекелестік болады. Егер бұл орын алса, біздің ел жаңару жолына түсті деп сенемін”, — деп түйіндеді ол.