Нұр-Сұлтан
Қазір
-5
Ертең
-4
USD
450
+0.72
EUR
490
+1.14
RUB
4.89
+0.01

Өзбекстанда бөтен адамдардың несиелерін өз жалақысынан өтеуді талап етуде – БАҚ шолуы

398
несиелер

Банк өкілі қызметкерлерді демалыс күндері жұмысқа шығаратынын мойындады, мұны “банк қиын экономикалық жағдайға тап болды” деп түсіндірді.

Андижан облысындағы филиал қызметкерінің айтуынша, банк басшылығы күн сайын екі жиналыс өткізіп, оларды халықтан несиелерді қайтару мәселелеріне арнайды.

– Біріншісі таңғы сағат сегізде, екіншісі кешкі сағат алтыда басталады. Филиал басшылары қызметкерлерге қысым көрсетіп, олардан кез келген тәсілмен несиенің қайтарылуын қамтамасыз етуді талап етуде және,

намыстарына тиіп, егер несие қайтарылмаса жұмыстан шығарамыз деп қорқытады

Несиелердің қайтарылуының белгісіздігіне байланысты біз демалыс туралы мүлде ұмыттық. Қасиетті Рамазан айында ораза ұстаған кезде де бізге ауыз ашуға уақыт та, мүмкіндік те бермеді. Банк басшылығы еңбек заңнамасына бағынбайды, – деді ол.

Тіпті уәкілетті органдар ештеңе істей алмайды

Сұхбат берушінің айтуынша, күн сайын оның әріптестері үй-үйді аралап, адамдардан банктен алған несиелерін қайтаруды сұрауға мәжбүр.

– Мысалы, маған жүзден астам несие алушы бөлініп берілген. Олардың жиырмасы – жеңілдігі барлар. Қалғаны жалақы бойынша алынған қалған несиелер. Ең қиыны – жеңілдетілген несиелерді қайтару, бүгінде олардың 90%-ы қиындық туғызуда. Халықтың кедей топтары алған қаражаттарын қайтаруға мүмкіндігі жоқ. Осының салдарынан

банк басшылығы бізді осындай несиелерді жалақымыздың есебінен жабуға,

тым болмаса, бір айға есептелген пайызын жабуға мәжбүрлеуде. Менің ай сайынғы жалақым бар-жоғы 2 миллион сом (шамамен 190 доллар), мен ай сайын ондай несиелерді өтеу үшін 400-500 мың сом (40-45 доллар) беруге мәжбүрмін. Егер бас тартсам, басшылық жалақымды қысқартуы немесе сыйақыдан айыруы мүмкін. Сондықтан бәріміз төлеуге мәжбүрміз, – деп шағымданды ол.

Сол саладағы басқа бөлімшенің қызметкері, тіпті Мәжбүрлеп орындату бюросының (МОБ) қызметкерлері де несие бойынша қарызды өндіріп алу мәселесінде ештеңе істей алмайтынын айтты.

– Біз заң бойынша құжаттарды дайындап, сотқа бере аламыз. Жақында борышкерлердің бірін сотқа шақырды. Судья: “Шарт мерзімі аяқталды, неге несие төлемедіңіз?» деп сұрады. Ол: “маған несие берілді, өйткені мен аз қамтылған отбасынан шыққанмын. Қазір оны төлеуге ақшам жоқ. Ақшам болған кезде төлеймін” деді. Нәтижесінде сот қарызды өндіріп алу туралы істі МОБ-ке берді. Бюро қызметкерлерінің өздері қарызды өндіріп алу үшін бармайды. Біз оларға барып, оларды машинамен қамтамасыз етуіміз және “бізге қарызды өндіріп алуға көмектесіңізші” деп сұрауымыз керек. МОБ қызметкері борышкерге барып, оның төлейтін ештеңесі жоқ, отбасы кедей екеніне көз жеткізеді. Содан кейін банк басшылығына “борышкерден ешқандай мүлік табылмады” деген хат дайындап, істі банкке қайтарады. Нәтижесінде біз жалақымыздан қарыз бойынша есептелген пайыздарды төлеуге мәжбүрміз, – деді ол.

Халықтың ақшасы жоқ

Оның айтуынша, берілген несиелердің 70%-ы мақсатсыз шығындарға жұмсалған.

– Несиелер бойынша қарыздарды өндіріп алу біздің лауазымдық міндеттерімізге кірмейді. Алайда банк басшылығы үнемі осымен айналысуға мәжбүрлейді. Мысалы, отыз қызметкер үш топқа бөлінді. Он адамнан тұратын топ борышкердің үйіне барып, оның есігіннің алдында тұрады. Алайда, бұл ешқандай нәтиже бермейді. Бірақ біздің басшылыққа да оңай емес, оларға “жоғарыдан” ұрсады, ал олар бізден талап етеді”, – деп қосты сұхбат беруші.

Бөлімшенің басшы қызметкерлерінің бірі

банк қызметкерлері демалыссыз жұмыс істеп жатқандығы туралы ақпаратты растады

– Біздің негізгі міндетіміз – халыққа мемлекеттік бағдарлама бойынша берілген несиелерді қайтару. Сондықтан біз қызметкерлерден демалыс күндері де жұмыс істеуді өтінеміз. Бұл еңбек заңнамасына қайшы келетінін білеміз. Алайда біздің жағдайды да түсіну керек. Тіпті президент те қиындық туғызған несиелерді осы жылдың соңына дейін қайтару қажеттігі туралы айтты. Себебі жағдай өте қиын”, – деп түсіндірді бөлім өкілі.

Оның айтуынша, мемлекеттік бағдарлама бойынша жеңілдетілген несиелер халыққа ешқандай кепілдіксіз және аудан әкімшіліктері жасаған тізім бойынша берілген. Өкіл осы себепті аудандық әкімшілік те қиындығы бар несиелерді қайтаруға атсалысуы керек деп санайды.

– Несие берудің өз ережелері мен нормалары бар. Олар халыққа кедейшілік пен жұмыссыздықты азайту мақсатында хокимияттардың ұсынысы бойынша берілді. Несие беруге арналған тізімдер оларды қайтару мүмкіндігін зерделемей, “қуана” жасалды. Ал енді хокимияттар бізге несиелерді қайтаруға көмектессін. Алайда, берілген қаражатты қайтара алатынымызға менің сенімім жоқ. Себебі қазіргі уақытта халықта ақша жоқ! – деді ол.

Түнде, сотсыз және тергеусіз

Сонымен қатар Ташкентте тағы бір жанжал шықты. Жергілікті кәсіпкерлер жарнамалық баннерлер арқылы Өзбекстан президентінен көмек сұрады. Елорданың орталық көшелеріне 15-ке жуық баннер ілінді, онда: “бұл жарнамалық құрылымды жою тек сот шешімімен жүзеге асуы мүмкін. Өзбекстан Республикасы Министрлер Кабинетінің 2020 жылғы 20-ақпандағы № 104 қаулысы. Құрметті президент, бізге көмектесіңіз!!!» деп жазылған.

Барлығы 2021 жылдың сәуір айында басталды. Осы уақыт ішінде бірнеше ауданда 500-ден астам жарнамалық баннерді алып тастады. Жарнама бизнесі қызметкерлерінің бірінің айтуынша, оған жергілікті биліктің қатысы бар.

– Күніне 20-30 баннер алынып тасталады. Жарнама нарығын реттейтін Министрлер Кабинетінің өткен жылғы №104 қаулысына қарамастан, объектілерді жою сот шешімінсіз жалғасуда. Іс жүзінде барлық жерге жіберілген біздің өтініштеріміз жауапсыз қалады. Сондықтан жарнама ұйымдары Президенттің назарын аударту үшін осындай науқан жүргізуде”, – дейді сұхбат беруші.

Оның айтуынша, билік билбордтарды түнде заңсыз бұзып жатыр.

Өздерін жергілікті билік өкілдеріміз деп таныстырған адамдар ешқандай құжатсыз әрекет етуде

Өзбекстанның жарнама агенттіктері қауымдастығының мәліметтері бойынша, Ташкент көшелерінде 3 мыңнан астам жарнамалық баннер орналастырылған.

Бар үміт Мирзиёевта

Жарнама бизнесінің тағы бір өкілі баннерлер 200-ден астам кәсіпкерге тиесілі екенін айтты. Бірақ жарнамалық бизнеске жүздеген басқа да компаниялар қатысқан.

Оның айтуынша, бұған дейін Ташкент билігі жарнама баннерлерін сот арқылы алып тастауға тырысқан және

даулардың 80-90%-ға жуығын соттар кәсіпкерлердің пайдасына шешкен

Президентке өтініш айтқан баннерлер пайда болғаннан бір күн өткен соң, олардың кейбірін жергілікті билік алып тастаған.

– Біз баннерлерді президент өтетін жолға әдейі орналастырдық, бірақ олар қала әкімінің орынбасары Сардор Абдуллаевтың бұйрығымен алынып тасталды. Енді оларды президент жүретін жолға емес, ал жалпықалалық жолдарға қоямыз, – деп жазды акцияға қатысушылардың бірі.

Бұған дейін монополияға қарсы комитет Ташкенттегі жарнамалық баннерлердің жартысы “заңсыз орнатылғанын” мәлімдеді.

Комитеттің ресми мәлімдемесіне сәйкес, Үкімет 2020 жылдың 31-желтоқсанына дейін бірінші кезектегі көшелерге “жоғары технологиялық құрылғылар”, яғни жарнама мониторларын орнату туралы шешім қабылдаған, ал 2021 жылдың 31-желтоқсанына дейін орталық көшелерде осындай құрылғылар орнатылуы керек.

Серіктестер жаңалықтары
© «365 Info», 2014–2024 info@365info.kz, +7 (727) 350-61-36
050013, ҚР, Алматы қ., «Керемет» ықшамауданы, 7 үй, 39 корпус, 472 кеңсе
Қате байқасаңыз, оны белгілеп Ctrl+Enter басыңыз