БҰҰ мәліметтері бойынша, азық-түлік инфляциясының соңғы онжылдықтағы ең мықты себептері сұраныстың жоғары болуы мен алынған өнім мөлшерінің төмендігі болды.
ФАО баға индексі бірқатар азық-түлік тауарлары бойынша ай сайынғы өзгерістерді қадағалайды. Соңғы жылы индекс 30%-дан астам өсті. ФАО хабарлағандай, қазір индекс 2011 жылдың шілдесінен бастап ең жоғары деңгейде.
Кез-келген басқа коммерциялық дақылға қарағанда ауқымы үлкен егістікте өсірілген бидайдың бағасы қазан айында 5%-ға көтерілді. Бұл Канада, Ресей және АҚШ сияқты негізгі экспорттаушы елдердегі егіннің аз болуына байланысты. Нарық бидай шығымының нашар болуына арпа, күріш және жүгері бағасын өсіру арқылы жауап берді.
Пальма, соя, күнбағыс және рапс майларына бағаның өсуі өсімдік майының баға индексінің 9,6%-ға өсуіне әкелді. Пальма майының бағасы Малайзияда жұмысшы-мигранттардың жетіспеушілігіне байланысты өндірістің төмендеуіне байланысты күрт өсті.
Сонымен қатар, ФАО сүт ұнтағы, құс еті, өсімдік майлары және арпа сияқты бірқатар өнімдерге әлемдік сұраныстың артқанын атап өтті.
Сондай-ақ, ФАО атап өткендей, азық-түлік жеткізу мен оның бағасы ауа-райының қолайсыздығына, жеткізілім тізбегінің бұзылуына, жұмысшылардың жетіспеушілігіне және жүк тасымалы тарифтерінің өсуіне байланысты қысымға ұшырауда.
Қытайдағы шошқаларға сұраныстың төмендеуі ФАО-да ет бағасының индексі үшінші ай қатарынан төмендеуіне әкелді. Ал қант бағасы қазан айында алты ай бойы көтерілгеннен кейін төмендеді.
БҰҰ сарапшылары кейбір ірі елдердегі супермаркеттер сөрелерін халыққа таныс өнімдер жиынтығымен толығымен толтыруға тырысуда дейді. Brexit жұмысшылардың жетіспеушілігі күшейген Біріккен Корольдікте фаст-фуд желілері азық-түлік тапшылығына байланысты мәзірдің танымал пункттерін алып тастауға мәжбүр болды.
Өткен аптада Қытайдың сауда министрлігінің азық-түлік қорын жинау туралы хабары халық арасында дүрбелең туғызды. Хабарламада жергілікті билік органдарына өз азаматтарын осы қыста қажетті заттармен “жеткілікті мөлшерде” қамтамасыз етуді және азық-түлік бағаларын тұрақты ұстауды бұйырған.
Мұндай хабарлама жиі болып тұрады. Алайда, қытайлық әлеуметтік желілердің қолданушылары атап өткендей, билік пандемия болған 2020 жылы да азық-түлік қоры туралы ескертпеген. Сондықтан халық сөрелерден бірінші кезекте қажетті тауарларды талап ала бастады.
ФАО әлемдік азық-түлік инфляциясы тұтыну тауарлары мен қызметтеріне бағаның өсуіне ықпал етуі мүмкін екенін атап өтті.