Дәстүрлі түрде бірінші ақпараттық жоспарда банк жүйесі тұрғанымен, кредиттеу саласының басқа да қатысушылары қаржылық реттеушінің назарында. Бұл банктік емес сектор мен ел экономикасында маңызды рөл атқаратын микроқаржылық қызметті жүзеге асыратын ұйымдар (МҚЖАҰ).
Олардың қатарына екі ипотекалық — мемлекеттік “Қазақстан Тұрғын үй компаниясы” және “Экспресс Финанс”, “Бәйтерек” Ұлттық басқарушы холдингінің үш еншілес ұйымы — “Ауыл шаруашылығын қаржылай қолдау қоры”, “Аграрлық несие корпорациясы” және “ҚазАгроҚаржы”, сондай-ақ “Қазпочта” ұлттық операторы кірді.
Банктік емес ұйымдардың жиынтық активтері бірінші жартыжылдықтың соңына қарай 1 трлн 361,1 млрд теңгеге жетті. Жыл басынан бері олар 10,3%-ға өсті. Ипотекалық ұйымдардың жиынтық активтері 1,6%-ға — 1 трлн 384,2 млрд-қа дейін өсті, бұл ретте активтердің құрылымы айтарлықтай ерекшеленеді.
Ипотекалық ұйымдардың клиенттерге қарыздарына 21,9%, бағалы қағаздарға – 59,9% тиесілі. Банктік емес ұйымдарда
Банктік емес ұйымдардың теңгерімі бойынша меншікті капитал жыл басынан бері 13,0%-ға — 470,8 млрд теңгеге дейін ұлғайды. Ипотекалық несиелер 5,8% — 214,1 млрд.
Банктік емес ұйымдардың жиынтық несие портфелі (қаржылық жалдауды ескере отырып) 12,4%-ға — 1 трлн 161,6 млрд-қа дейін өсті, бұл ретте мерзімі 90 күннен асатын мерзімі өткен берешегі бар қарыздарға 88,6 млрд (7,6%) тиесілі болды.
Ипотекалық ұйымдарда берілген қарыздардың жиынтық көлемінің 0,2%-ға — 303,6 млрд. – қа дейін өсуі қалыптасты, бұл ретте екінші тоқсанда ағымдағы жылдың бірінші тоқсанымен салыстырғанда 14%-ға төмендеді. Бірақ 90 күннен астам мерзімі өткен берешегі бар проблемалық қарыздардың үлесі әлдеқайда төмен болды – 3%. Абсолюттік мәнде мұндай қарыздарға 9,2 млрд теңге тиесілі болды.
Ипотекалық ұйымдардың қаржылық нәтижесі әлдеқайда жақсы көрінеді. Бірінші жартыжылдықтың қорытындысы бойынша олар 18,5 млрд теңге көлемінде таза пайда алды. Ал банктік емес ұйымдар – 8 млрд.
Бір жыл бұрын 1 шілдеде кері жағдай байқалды. Содан кейін ипотекалық ұйымдар тек 1,8 млрд, ал банктік емес ұйымдар 13 млрд.
Енді жайлылық көрсеткіштеріне көшейік. Олардың жиынтық активтері жыл басынан бері 15,4%-ға — 1 трлн 415 млрд теңгеге дейін ұлғайды. Бұл банк секторының ұқсас көрсеткішінің 4,1%-ы.
Бұл ретте активтердің ең көп үлесі микроқаржы ұйымдарына — 45,6% (645 млрд) және кредиттік серіктестіктерге — 40,6% (575 млрд) тиесілі болды. Ломбардтардың үлесі 13,8% (196 млрд) құрады.