Ұлттық қордың шығыстары қаражат түсімінен төрт есе артық

Нәтижесінде Қаржы министрлігінің түзетілген есептілігінде жыл басындағы жағдай бойынша қордың активтері 28 трлн 213,5 млрд теңгені құрады. Ал 2020 жылдың 9 айындағы инвестициялық кірісті ескерсек, ол 27 трлн 668,9 млрд теңге болатын.

Көріп отырғанымыздай, өсім шамалы – небәрі 2% (544,6 млрд теңге). Себебі, 2020 жылы коронавирустық пандемиямен күресу салдарынан Ұлттық қордың шығындары едәуір өсті. Бұл өсім 1,6 есе, абсолюттік мәнде 1 трлн 701,1 млрд теңгеге әсерлі.

Сол кезде Мемлекет басшысының нұсқауы бойынша экономика мен халықты қолдау үшін қордан республикалық бюджетке кепілдендірілген трансферттің мөлшері 2,07-ден 4,77 трлн-ға дейін, яғни 2,7 трлн теңгеге ұлғайтылды.

Алайда, Ұлттық қор активтерінің төмендеуі 2021 жылы да жалғасты. Бұл ретте инвестициялық кірісті есепке алу нәтижесінде олардың ұлғаюын ескере отырып

9 айдағы кірісті қамтитын алдыңғы деректермен салыстырғанда

өткен жылы теріс динамика жеделдеді

Қаңтар айында бұл активтердің көлемі азайды

• қаңтар айында 1,2%-ға, 27 трлн 874,7 млрд теңгеге дейін
• ақпанда 0,8%-ға, 27 трлн 663,8 млрд дейін
• наурыз айында тағы 0,9%-ға, 27 трлн 407,4 млрд теңгеге дейін.

Жалпы алғанда бірінші тоқсанда қор активтері 2,9%-ға, абсолюттік мәнде 806,1 млрд теңгеге қысқарды.

Шығындар кірістерден жоғары

Бұл ретте Ұлттық қордан бөлінетін шығыстар бұрынғыдай оған түсетін түсімдерден едәуір асып түседі. 1 сәуірдегі жағдай бойынша шығыстар көлемі 1 трлн 78,4 млрд теңгені құрады, наурыз айында 42,5%-ға кепілдендірілген трансферттің одан бір жарым есе 801,8 млрд теңгеге дейін жету есебінен өсті.

Наурыз айында қордан бюджетке нысаналы трансферт көлемі 20,3%-ға (275,7 млрд-қа дейін) өсті. Бұл ретте қорды басқаруға және оның жыл сайынғы аудитін жүргізуге байланысты шығыстар бұрынғы белгіде, 0,8 млрд теңге көлемінде қалды.

Ал Ұлттық қорға түсетін түсімдер сәуір айының басында 272,2 млрд-ты құрап, наурыз айында 31,4%-ға артты. Өкінішке орай, жоғарыда келтірілген деректерден көрініп тұрғандай,

2021 жылдың бірінші тоқсанының қорытындысы бойынша қордың шығындары оған түскен кірістен 4 есе артық!

Мұндай статистикалық

ауытқу негізінен мұнай секторынан түсетін тікелей салықтар қорына түсетін түсімдердің салыстырмалы түрде төмен көлемінің әсерінен қалыптасты

1 сәуірдегі жағдай бойынша олар 264,6 млрд теңгені құрады. Наурыз айында осы салада өте жақсы өсім болды – 32,5%. Бірақ бұл өткен жылғы 484,8 млрд теңге деңгейіне шығу үшін жеткіліксіз.

Мұнайдың қазіргі қолайлы бағалары кезінде мұнай долларының қорға түсуі өткен жылдың бірінші тоқсанымен салыстырғанда неліктен 1,8 есе аз болғанын Қаржы министрлігі түсіндірмеді.

• Бірінші тоқсанның қорытындысы бойынша мұнай ұйымдарынан Қорға түскен басқа түсімдер 1,4 млрд.
• республикалық меншікті жекешелендіруден – 1,0 млрд
• өзге де түсімдер мен кірістер  5,1 млрд теңге көлемінде.

ҚР Ұлттық қорының түсімдері және оның пайдаланылуы туралы 2021 жылдың 1 сәуіріндегі есеп