Американдық БАҚ–тың күн тәртібінде бір мәселе – Байден неге әскердің шығарылуы Америка үшін апатқа айналуы мүмкін деген ескертулерді жоққа шығарды.
Президент Байден американдық сарбаздар шығарылғаннан кейін Ауғанстан үкіметі мен әскерінің көп ұзамай күйрейтіні туралы ақпаратты дұрыс түсінді ме? АҚШ-тың арнайы күштері бірнеше күн ішінде Кабулдың құлауына әкелген талибтардың шабуылын тоқтата алмады ма? Әлде президент саяси ұпай жинау үшін одақтастарын талан-таражға салуға мүмкіндік берді ме?
«Ауғанстандағы қазіргі жағдай Байденге саясаткер ретінде қатты соққы болды. Сонымен қатар, бұл өздерін жаһандық көшбасшы, демократияны, адам құқықтары мен гуманизмді сақтаушы ретінде көрсететін АҚШ үшін апатқа айналды», — деп жазды CNN.
Байден халыққа үндеуінде “Талибанның” жеңісі ол күткеннен де тезірек орын алғанын мойындады. Бірақ бұған дейін ол талибтердің елді тез арада басып алуы мүмкін деген пікірді бірнеше рет сынға алған болатын.
Өз әкімшілігінің беделін сақтап қалу үшін Байден қоғамдық пікірді бұрмалауға тырысуда – яғни, АҚШ ұзаққа созылған соғысты әлдеқашан тоқтатуы керек еді дегендей. Сонымен қатар, ол әскердің шығарылуы хаос тудырғанына мүлде назар аудармады. Ал АҚШ-қа адал қызмет еткен он мыңдаған ауғандыққа «Талибан» тарапынан жауап ретінде кек алу қаупі төнуде.
Байден бұл фактіні қабылдаудың орнына, өзінен басқаның барлығын кінәлауда. Ол бұрынғы президенттерді 20 жылға созылған соғыстың ұзақ уақытқа созылуына мүмкіндік бергені үшін сөзсіз айыптады. Ауғанстан басшылары мен олардың сарбаздарын АҚШ қаржыландырғаннан және ұзақ жылдар бойы дайындықтан өткеннен кейін қарсылық көрсетпеді деп сынға алды.
Байденнің Трампқа қатысты айтқан сыны ғана әділ айтылды. Ауғанстан үкіметіне әскерді шығару туралы айтқызбаған Трамп болды. Ол АҚШ -пен ынтымақтастықта жұмыс істеген ауғандықтар үшін қорғаныс дайындау бойынша ештеңе істемеді.
«Байденнің стратегиясын айыптаған республикашылдар қазір оны Трамп белгілеген жолмен жүрді деп айыптап жатыр», — деп жазды CNN.
«Әлем Вашингтонның тағы бір тарихи экспериментінің нәтижесін үрейлене бақылап отыр», – деп Ресей СІМ өкілі Мария Захарова Facebook-те талибтер Ауған астанасына кірген кезде жазды.
Дипломат бір ай бұрын АҚШ президенті Джо Байден өткізген баспасөз конференциясынан үзінді жариялады. Ауғанстанды талибтер басып алмай ма деген сұраққа: “Жоқ, олай болмайды”, – деп жауап берген.
“Өздеріңіз ойлап қараңыздар”, — деді Захарова.
Ресей талибтермен жұмыс барысында байланысты сақтайтынын жариялады. Мәскеудің пікірінше, «Талибан» «қоғамдық тәртіпті» қалпына келтіреді.
Сонымен бірге, қытайлық мемлекеттік БАҚ Американың Ауғанстандағы «беделі түскені» туралы қуана хабарлауда. Бұл ретте олар АҚШ-тың шым-шытырық эвакуациясы мен «Талибан» қозғалысының тез жанданып келе жатқаны туралы кадрларды пайдаланған. Қытайлық үгіт-насихат АҚШ-тың сәтсіздігін өз саясатының артықшылығы – басқа елдің ішкі істеріне араласпауы ретінде қолдануда.
«Ауғанстандағы жағдайдың күрт өзгеруі, АҚШ үшін ауыр соққы. Бұл Американың Ауғанстанды өзгерту ниетінің толық сәтсіздікке ұшырауы. Бұл жеңіліс Вьетнам соғысына қарағанда АҚШ-тың әлсіздігінің айқын көрінісі. АҚШ шынымен де «қағаз жолбарысқа» ұқсайды, – деп жазды мемлекеттік таблоид Global Times.