Ресей Қазақстанды санкцияларды айналып өту үшін пайдалануда: процесс қанша уақытқа созылады?

Неміс компаниялары геосаяси жағдайға байланысты Ресейден Қазақстанға қоныс аудармақ. Бұл туралы Германия экономикасы Шығыс комитетінің басқарушы директоры Михаэль Хармс мәлімдеді. Оның айтуынша, көптеген батыс компанияларының кеңселері жеткізілім тізбегінің бұзылуына, шикізат бағасының өсуіне және Ресейге қарсы санкциялардың басқа да салдарына байланысты Ресейден Орталық Азия елдеріне  көшіп келген.

Жаңа нарық

Қаржыгер Расул Рысмамбетовтың пікірінше, шетелдік компаниялар Қазақстанға және Орталық Азияның басқа елдеріне өндірісті емес, өкілдіктерін ғана көшіруде.

— Егер жалпылама бөлетін болсақ, бұл негізінен қызмет көрсететін компаниялар және өндірістік компаниялар. Қызмет көрсету саласындағы компаниялар арасында IT-дүкендер, такси қызметтері және т.б. мұндай компанияларды ауыстыру оңай. Ал өндірістік компанияларға келетін болсақ,

менің ойымша, санкцияларға байланысты Ресейден кететіндер қайда бару тиімді екенін бақылауда. Егер Қазақстанға баруға шешім қабылдаса, біздің үкімет жеңілдіктер жасауға ықпал етуі керек

Ал Қазақстан, мысалы, Өзбекстанға қарағанда Кеден одағына мүше. Демек, біздің аумақта шетелдік кәсіпорындарға жұмыс істеу тиімдірек болады, өйткені тауарлар транзиті ресейлік нарыққа шаға алады, — дейді қаржыгер.

Жергілікті құрылтайшы қажет

Экономист Арман Байғанов бұл болжамды растады: Ресейден Қазақстанға қоныс аударуды жоспарлап отырған еуропалық және батыстық компаниялардың құрамында ресейлік құрылтайшылар болуы мүмкін. Ресей осылайша санкцияларды айналып өтеді. Ол Қазақстан арқылы кейбір еуропалық тауарларды, әсіресе, жоғары технологиялық өнімдерге қатысты тауарларды ала алады.

— Әрине, Қазақстан үшін жұмыс орындары бар жаңа компаниялардың пайда болуы өте жақсы. Ішкі нарықтың өзі шағын болғанымен, экономиканың ауқымы бірдей емес. Сондықтан біз Ресейді алмастырамыз деп үміттенудің қажеті жоқ

Шетелдік компанияларға Қазақстан арқылы жұмыс істеу логистика тұрғысынан шығынға толы болады. Сонымен қатар, санкциялық тыйымдарға байланысты Ресейге осы жерден тауар жеткізе алатындығы қиын шаруа. Құрылтайшы қазақстандық компания сияқты болса да, бәрібір ерекшеленеді. Рас, олар негізгі үлесті арнайы таңдалған жергілікті құрылтайшыға қайта жаза алады, бірақ содан кейін санкциялық тәуекелдер біз үшін де туындауы мүмкін”, — дейді ол.

ЕАЭО көшбасшылары

Сонымен қатар, оның бақылауы бойынша, өсу қарқыны бойынша Қазақстан экономикасы Орталық Азия елдерінің басқа экономикаларынан едәуір алда келеді. Сондықтан да Қазақстанды шетелдік компаниялар “таңдайды”.

— Өзбекстан ЕАЭО құрамына кірмейді, бұл елдің экономикасы анағұрлым жабық. Беларуське де санкциялар салынды. Қырғызстан мен Армения тым кішкентай. Қазақстанда логистика дамыған, Ресеймен шекаралас. Сондықтан ЕАЭО-ның көптеген елдері Қазақстан арқылы өз тауарларын жөнелтеді. Сондықтан біз қазір де басымдықта тұрмыз, – деп қорытындылады экономист.