Миллиондаған алматылық COVID-19-бен ауырып шықты ма?

Алайда Бекшин бұл тұжырым түпкілікті емес екенін айтты. Нақты деректер санэпидсараптама және мониторинг ғылыми-практикалық орталығы жүргізген зерттеуден кейін белгілі болады.

Іріктеліп алынған 5 мың адамның деректері алматылықтардың жартысында иммунитет қалыптасқаны туралы айтуға жеткілікті ме, — саясаттанушы Марат Шибұтов саралайды.

Айырмашылық 50 есе

— Шын мәнінде, 5 мың адам — бұл аз емес. Әлеуметтануға негізделген зерттеулер қаладағы 1 200 таңдаулы адамды қарастырады, – деп есептейді сарапшы. — Мұнда тағы бір мәселе туындайды. Ресми статистика бойынша, Қазақстанда пандемия кезінде барлығы 150 мың адам ауырған. Ал Алматыда — 17 мың. Кездейсоқ іріктелген 5 мың адамның қалайша 55%-ы ауырып шығады?

— Бәлкім, ауырып жазылған адамдарды таңдап алған шығар?

— Жоқ. Кездейсоқ таңдалған адамдар. Бас санитарлық дәрігердің мәлімдемесінен қорытынды жасасақ,

1,9 млн алматылықтың 900 мыңға жуығы ауырып шыққан. Яғни, ресми статистикаға қарағанда 50 есе көп

Мен 2020 жылы өлім-жітімді талдадым. 2020 жылдың қаңтар-тамыз айларында 2019 жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда өсім 32 мың адамды құрады. Яғни COVID-19-дан 2 мың адам қайтыс болды десек, 32 мыңға өсім неден болды? Жалпы статистика ауырып шыққандар жайлы да, қайтыс болғандар жайлы да сәйкес емес.

— Денсаулық сақтау министрлігі 2020 жылдың тамызына дейін статистикаға пневмониямен, әсіресе коронавирус салдарынан туындаған пневмонияны қоспады.

— Дәл солай. Жалпы 55-56% ауырып, 32 мың қайтыс болған адамдар туралы мәлімет ресми статистикаға қарағанда шындыққа ұқсас. Бар-жоғы 150 мың ғана адам ауырып, ал клиникаларда орын болмай қалуы мүмкін емес.

Біздің медицинамыздың қуатын ескере отырып, 150 мың науқас кезінде медициналық мекемелер толып кетпеуі керек еді

Осыған сүйене отырып, жағдай тұтастай бағаланбады деп айтуға болады. Және бұл проблема.

Санитарлық дәрігерлер заңға бағынбай ма?

— Бұл жағдайда жаңа толқындардың алдын алу үшін мемлекеттік органдардың іс-әрекеттері қандай болуы керек?

— Бір жағынан, иә, көп адам ауырып қалды. Екінші жағынан, егер 55% ауырып жазылса, екінші толқын бірінші толқын сияқты ауыр болмайды.

— Дегенмен, Жаңа жыл қарсаңында карантинді қатайтып жатыр.

— Ал іс жүзінде оның қажеті жоқ еді. Мен шектеу шаралары бойынша бірнеше рет мемлекеттік органдарға жүгіндім. Ведомствоаралық комиссияның да, мониторингтік топтардың да, санитарлық дәрігерлердің де бұл қызметі заңсыз екенін мойындау керек.

Бұл карантин сыбайлас жемқорлықтың өршуіне сеп болып отыр. Қазір көптеген адам осыған шағымдануда

Бұл жағдай тексерушілер үшін аса пайдалы.

Санитарлық дәрігерлер, негізінен, тыйым салу шараларын қолдануға құқылы емес. Олардың бұйрықтары мен қаулылары құқықтық актілер болып табылмайды

сондықтан олар шексіз адамға заң ретінде саналмайды. Олардың нұсқаулықтары нысаналы болуы тиіс. Сонымен қатар, олар өз шешімдерімен кодекстердің, конституциялық заңдардың және т.б. күшін жояды. Бұл біздің заңнамамыздың үлкен проблемасы. Бірақ оны ешкім байқағысы келмейді.

— Мысалы, Конституция кәсіпкерлік еркіндікке кепіл береді.

— Иә, бірақ олар тексеріске тап болып отыр. Мониторингтік топтар тарапынан әрбір тексеруді прокуратура санкциялауы тиіс. Бірақ ондай ештеңе жасалмайды. Оған қоса

шектеу және карантиндік шаралар туралы бұйрықтарды, теория бойынша, жоғары заң шығарушы орган, яғни парламент шығаруы тиіс

Ведомствоаралық комиссия үкіметтің қаулысымен емес, премьер-министрдің үкімімен құрылды. Мұндай бұйрықтың мәртебесі өте төмен.

— Бірақ президент санитарлық дәрігерлерге министрлердің өкілеттіктері мен құқықтарын берді, солай емес пе?

— Солай болса да. Президенттің Жарлығы иерархия бойынша заңдардан, әсіресе кодекстерден төмен. Жоғары тұрған нормативтік құқықтық актілердің әрекетін иерархиядан төмен актімен жоюға болмайды.