Құрылыс саласының әл-ауқаты нашарлады — бизнес бұдан былай өспейді

Ұлттық Банктің деректері бойынша қыркүйекте іскерлік белсенділік индексінің (ІБИ) мәні 49,8 тармақты құрады. Бұл

• жеті айдағы ең төменгі мән
• ақпан айынан бастап 50 тармақтан төмен бірінші төмендеу

“Индекстің төмендеуіне құрылыс секторларындағы көрсеткіштердің 49,3-ке (тамызда – 51,9) және қызмет көрсету секторларында – 49,1-ге (тамызда-50,7) дейін қысқаруы әсер етті.

Құрылыс секторындағы көрсеткіштің нашарлауы іскерлік белсенділік пен жұмыспен қамту деңгейінің төмендеуіне байланысты. Қызмет көрсету секторында — жаңа тапсырыстар мен жұмыспен қамту деңгейі, сондай-ақ жеткізу мерзімдерін ұлғайту.

Дегенмен, жаңа тапсырыстардың, жұмыспен қамту деңгейінің және жаңа өнімнің ұлғаюы салдарынан өнеркәсіптегі көрсеткіш 50,9-ға өсті (тамызда — 49,1)”, – деп атап өтті ҚР ҰБ ақша-кредит саясаты департаментінің директоры Жандос Шаймарданов.

Қоса кететін жағдай,

қызмет көрсету саласындағы Іскерлік белсенділік индексінің мәні сегіз айда ең төменгі деңгейде

Бірақ өнеркәсіпте жағдай керісінше — ағымдағы мән 2020 жылдың қаңтарынан бастап ең жоғары.

Өңірлер республикалық трендке қарсы тұруда

Бір қызығы, көптеген аймақтарда динамика жалпы республикалық деңгейге сәйкес келеді. Он өңірде көрсеткіштің тамыз деңгейіне қатысты жақсаруы байқалады:

• Нұр-Сұлтан — 52,3
• Түркістан облысы — 54,9
• Шығыс Қазақстан облысы — 53,8
• Алматы — 53,4
• Маңғыстау — 53,3
• Қарағанды — 53
• Павлодар — 51
• Солтүстік Қазақстан — 50,9
• Батыс Қазақстан — 50,5;
• Қостанай — 50,1

“Іскерлік белсенділіктің ең жоғары деңгейі Түркістан және Шығыс Қазақстан облыстарында, ал төмен деңгейі Қызылорда облысында (40,2) байқалды”, – деп атап өтті Жандос Шаймарданов.

Өсудің орнына көтерілу

“2021 жылдың қыркүйегінде респонденттер елдегі бизнес жағдайының нашарлағанын атап өтті. Ағымдағы бизнес-шарттарды бағалау бойынша жауаптар теңгерімі теріс болды. Ол минус 1 болды, ал тамыз айында плюс 1,7 болды.

Барлық секторлардың кәсіпорындары өнімге/қызметке сұранысты, коммуникацияларға және қаржыға/кредиттерге қолжетімділікті оң бағалады. Бұл ретте салық жүктемесі және бір ай бұрынғы бизнесті қорғау мәселелері теріс баға алды”, – деп түсіндірді ҚР Ұлттық Банкінде.

Кәсіпорындардың бизнес-жағдайларға қатысты оптимизмі келесі алты айға төмендеді. Болашақ шарттарды бағалау 13,5 құрады (тамызда – 17,6). Нәтижесінде экономика бойынша бизнес-климат индексі 6,1-ге дейін төмендеді (тамызда — 9,5).

Тағы бір нәтиже: бизнес-цикл өсу аймағынан (алдыңғы сегіз ай болған жерде) көтерілу аймағына өтті.