«Қорғаста» алым-салық тыйылар емес — депутаттар

Уәде мен іс жүзіндегі әрекет сай емес

Қазақстан-Қытай шекарасындағы «Нұр Жолы» (ҚР) – «Қорғас» (ҚХР) бақылау-өткізу пункті 2018 жылы ашылды. Ол кезде

бекет арқылы күніне 2,5 мыңға дейін көлік өтеді, ал өту уақыты 30 минутқа дейін қысқарады деп уәде берген еді

Сондай-ақ «АСТАНА-1» кеден органының ақпараттық жүйесі сыбайлас жемқорлық тәуекелдерін және «адами факторды» барынша азайтуға тиіс болды.

Екі жылдан кейін мүлдем басқа жағдай орын алды.

Алғаш рет 2020 жылы тамыз айында бір топ депутаттар  бекетке келді. Қонақтар

БӨП-те 50 шақырымға созылған жерде 2,5 мың машина кезекте тұрғанын көрді

Пандемия — жемқорлардың уақыты. Коронавируспен күресте әлем қандай тәуелкелге барды?

«Көліктері 2-3 ай бойы қозғалыссыз тұрған жүргізушілер

басқалардың жол полициясы қызметкерлерінің  «көмегімен» кезексіз өткеніне наразы болды

Кімнің кедергісіз жүретінін қомақты сома, бір мыңнан үш мыңға дейін жететін АҚШ доллары шешеді», — делінген сұрауда.

Сол кездің өзінде депутаттар премьер-министрге жүгінді. Олар «бұл мәселе Үкіметтің бақылауында» делінген жауап алды. Барлық мәселе қыркүйек айында, электронды кезек енгізілген кезде  шешіледі деп сендірді.

Бірақ 2020 жылдың қарашасында кәсіпкерлер қайтадан шағымдана бастағандықтан,  депутаттар жағдайды өз көздерімен көру үшін кеден бекетіне келді.

Өзгерістер болғанымен, шішімін таппаған проблемалар бар екені белгілі болды. Нәтижесінде көптеген кәсіпкер мен жүк көлігі жүргізушілерінің жұмысы құлдыраудың сәл-ақ  алдында тұр.

Фуралар қозғалмай тұр, жеткізу мерзімі өтіп барады

— Бұл электрондық кезек жұмысының ашық болмауына, оның «Астана-1» кеден жүйесімен үндестірілмеуіне байланысты. Бірнеше ай бойы бір орында қозғалмай тұрған фуралар бар.

Мысалы,  20-ға жуық автокөлік жүргізушілері осы кезекте 90 күн бойы тұр,

— дейді авторлар.

Жүргізушілер Құрғақ порт аумағында қарапайым жағдайлар жоқ деп шағымданды. Депутаттардың сапары кезінде онда шамамен 600 жүк көлігі болды. Кәсіпкерлерге олардың жүргізушілерін тамақтандыруға рұқсат беру үшін  ақша талап ететінін айтты. Олар дәл сол жерде, жүк көліктерінің кабиналарында өмір сүруде. Олар әр жүк көлігінен 30 мың теңге талап етеді деп отыр.

Жемқорлыққа қатысты айырбас схемалары Қазақстандағы заңдарды айналып өтеді — саясаттанушы

Жүк көліктері кезекте тұрғанда, кейбіреулерінің жеткізу мерзімі аяқталады.

«Электрондық кезек« жұмыс жүйесінің ашық жұмыс істемеуіне себеп болып отыр. Бағдарлама нақты көліктің кезегіндегі өз нөмірін ғана көрсетеді және оның алдында және артында тұрғандарды көрсетпейді. Осыған байланысты  бұл «кезекке» сенімсіздікпен қарайды, себебі

кейбір көліктер апта сайын дерлік кедергісіз өтеді, ал басқалары бірнеше ай тұрады,

– делінген сұрауда.

МКК-де тіркелген ақпаратты көтеріп, жарыстар туралы деректерді тексеру ұсынылды. Олар тоқтаусыз жүретін көлікті көрсетуі керек.

Тұрған орныңда «шешуге» болады

Бүгінгі таңда электронды кезекке 6 мыңға жуық жүк көлігі қойылған.

Жүргізушілер қозғалысты өздері басқара алу үшін «дәстүрлі кезекке» оралуды талап етеді.

Кедендік аумақтан арнайы техниканы шығаруда да мәселе туындап отыр.

Оператор арнайы техниканы өз бетімен әкетуге тыйым салады, ал тартқыштың қызметі 2,9 мың доллар тұрады

Кәсіпкерлер арнайы техниканы өз бетінше шығаратын машиналарға  жеке кезек құруды сұрайды.

«Мемлекеттік аппаратты шірітіп барады» — Тоқаев жемқорлық туралы

Көліктік бақылау әрекеттеріне қатысты көптеген шағым бар. Кеден бекетіне дейін жүргізушілер қосымша үш бекеттен өтуі керек. Онда шанақтың өлшемдері мен ұзындығы өндірушінің стандарттарына сәйкес өлшенбейді.

— Нәтижесінде еуропалық маркалардың жаңа жүк көліктері кейде біздің талаптарымыздан 10-20 см ұзын болып шығады, Олар жағдайды пайдаланып, көліктің иесінен осында ұзақ уақыт бойы тоқтап қаласың деп бопсалап, ақша талап етеді. Мұндай жағдайда алымның мөлшерлемесі 50 мың теңгеден басталады, өйткені айдалада ешкім шанақты кесіп тастамайды ғой, —деп атап өтті қол қоюшылар.

Бизнестегі жемқорлық: заңға енгізілген жаңа түзетулер не дейді?

Депутаттар:

• электрондық кезектің ашықтығын қамтамасыз ету, ол үшін құрғақ портта кезекті онлайн трансляциялауға мүмкіндік беретін монитор орнату қажет;
• электрондық кезекті «Астана-1» кедендік ақпараттық жүйесімен синхрондау;
• құрғақ порттағы жүргізушілерге қалыпты жағдай жасап, оларды тамақтандыруға мүмкіндік беру, дәретхана мен душпен қамтамасыз ету;
• Қытай тарапының  күніне кемінде 200 бірлікке дейін жүк автомобилін өткізуді ұлғайту туралы, сондай-ақ «Қолжат» кедендік өткелінің қосымша пунктін ашу туралы келісімге қол жеткізу»;
• көліктік бақылау жұмысын қадағалау, олардың талаптарын заманауи нормаларға сәйкестендіру және осы бағытта сыбайлас жемқорлыққа қарсы рейдтерді тұрақты жүргізуді сұрады.