Қой еті 55 ай қатарынан қымбаттап келеді

Соңғы 12 айда Қазақстанда тауарлар мен қызметтердің құны ресми деректер бойынша 8,1%-ға өсті (бір ай бұрын – 7,9%, сәуір айының қорытындысы бойынша — 7%). Бұл сонымен қатар көпжылдық максимум.

Көкөністер әлі де қымбаттап жатыр

Шілде айының қорытындысы бойынша азық-түлік бағасы 0,7%-ға өсті. Бір жағынан, бұл 2020 қыркүйегінен бергі ең төменгі мән және баға мемлекеттік бақылаудың арқасында тұрақтады деген болжам бар. Бірақ бұл дұрыс емес тұжырым. Соңғы 7 жылдың 4-інде шілдеде өнімдердің құны әдетте төмендеп отырған. Кем дегенде 10 жыл қазіргідей қарқынмен өскен жоқ.

Көкөністер бағасының кезекті өсуі назар аудартады:

• шілдеде пияз әрдайым арзандайтын (соңғы 5 жыл бойы). Бірақ қазір оның құны 8,2%-ға өсті;
• әдетте шілдеде қызылша арзандайтын. 2014 жылдан 2020 жылға дейін 5 рет солай болды. 2021 жылы бағалар 9,1%-ға өсті;
• қырыққабат одан да қымбаттады – 12,6%.

Жақсы жаңалық та бар сияқты: картоп 20%-ға, сәбіз 2,2%-ға арзандады. Алайда, бір ай бұрын олар сәйкесінше 40,7% және 86,3% өсті. Сондықтан қазіргі арзандау маусымдағы өсуіне де жақын болған жоқ.

Шетелдік банандар шілдеде 2,5%-ға арзандады. Бұған дейін маусым айында олардың құны 6%-ға төмендеген.

Ет инфляция локомотиві ретінде

Шілде айында ет өнімдері азық-түлік инфляциясына айтарлықтай үлес қосты.

• Сиыр еті 2,2%-ға қымбаттады — 2009 жылдың тамызынан бері бағаның ең жоғары өсуі
• Қой еті — 2,4% — 2017 жылдың қаңтарынан бері 55 (!) ай қатарынан өсуп келеді;
• Шошқа еті — 2% – 2012 ақпанынан бері ең жоғары айлық өсім, яғни 9 жылдан астам
• Жылқы еті — 2,5% – 2019 жылдың шілдесінен бергі максималды мән
• Құс еті — 3% – соңғы рет 2018 қазанында бағаның өсуі байқалды

Бағаның басқа елеулі өзгерістерінің ішінде атап өтетін тұстар:

• күнбағыс майы 4,2%-ға қымбаттады. Бұл ретте соңғы жылы өсім 65,8% құрады;
• қарақұмық жармасы осы уақыт ішінде 21,8%-ға, оның ішінде шілдеде 2,6%-ға өсті;
• жұмыртқа 1,3%-ға қымбаттады, бұл шілде айына тән емес: бұл 11 жылда үшінші рет және соңғы бес жылда бірінші рет болды

Осыған байланысты арзан өнімдердің тізімі шамалы көрінеді, ал индикаторлардың өзі өте аз. Күріш, алма және айран арзандады. Барлығы 0,1%-ға.

Бензин жарты жылдан бері қымбаттап келеді

Бірақ азық-түлік қана қымбат емес. Шілде айының қорытындысы бойынша қызметтер құны 0,8%-ға, азық-түлік емес тауарлар — 0,5%-ға артты. Жылдық мәнде бағаның өсуі тиісінше 6,1% және 7,2%.

Мұнда коммуналдық қызметтер құнының өсуі маңызды рөл атқарды:

• жалпы республика бойынша электр энергиясына тарифтер 5%-ға өсті. Бұл 2015 жылдың ақпан айынан бергі ең жоғары айлық өсу (шамамен 6,5 жыл)
• суық суға — 1%
• су бұрғы қызметтері — 0,7%
• қоқыс шығару — 0,2%

Бензин бағасы да өсті. Ол Қазақстанда 6 ай қатарынан қымбаттап келеді. Бұл 2017 бірінші тоқсанынан бергі ең ұзақ серия.

Шілдеде оның құны 0,9%-ға, ал жыл басынан бері 15%-ға өсті. Дизель отынына келетін болсақ, мұнда да өсім байқалады (төртінші ай қатарынан), бірақ ол символикалық – 0,1%.