Қазақстанға тиіспеңдер — Қытай Батыс пен Ресейге ескерту жасады

Неге екені, Қазақстанда Қытай қорғаныс министрі Вэй Фэнхэнің сапары және оның 25 сәуірде Тоқаевпен кездесуі туралы аз жазды. Бұл Қазақстанның сыртқы саясатындағы тарихи бетбұрысты білдіреді.

Түсіндіре кетейін.

“Біз кейбір ірі державалардың Орталық Азия істеріне араласуына және Орталық Азия қауіпсіздігінің бұзылуына дайын болуымыз керек”.

Қорғаныс министрінің бұл сөздері Қытайдың шекараларының қауіпсіздігі мен көршілес Орталық Азия елдеріндегі саяси режимді өзгерту туралы алаңдаушылығын білдіреді. НАТО базаларының пайда болуын Ресей де, Қытай да қаламайды. Бәрі түсінікті сияқты.

Бірақ ҚХР Қорғаныс министрінің келесі сөздеріне назар аударыңыз:

“Қытай Қазақстанда “түрлі-түсті төңкерісті” әдейі арандатқысы келетін сыртқы күштерге қарсы батыл әрекет етеді және қазақстандық тарапты Ұлттық қауіпсіздік пен әлеуметтік тұрақтылықты қамтамасыз етуде батыл шаралар қабылдаған жағдайда қолдайды”.

Әрі қарай:

“Біз кейбір ірі державалардың ОА ісіне араласуына және ОА қауіпсіздігін бұзуға дайын болуымыз керек”.

Қытай Қазақстандағы тұрақтылық үшін жауапкершілікті өз мойнына алатынын және бұл тек батыс елдеріне ғана емес, Ресейге де ескерту

Бұл дегеніміз, Ақорда Бейжіңмен ынтымақтасып қана қоймай, тыю мен тепе-теңдік жүйесін күшейтеді.

Ресей санкцияларға ұшырады және егер біз Ресеймен белсенді экономикалық қызметті жалғастырсақ бізге де санкциялар жариялануы мүмкін.

Сонымен қатар, геосаяси оқиғалар жағдайында тек экономикалық одақта ғана емес, әскери одақта да серіктестік туралы мәселе туындайды. Өйткені, ерте ме, кеш пе Қазақстанның әскери күштерінің Украинамен соғысқа қатысуы туралы мәселе туындауы мүмкін. Ал Қазақстан халқы мұны қаламайды.

Дегенмен ҚХР Қорғаныс министріне оралайық. Ол Қытай мен Қазақстан қандай тәуекелдермен және сын-қатерлермен бетпе-бет келетініне қарамастан, олар “өңірлік тұрақтылықты бірлесіп қорғайтын болады” деп атап өтті. Бұл жай ғана дипломатиялық қолдауды емес, қытай әскерлерінің Қазақстан аумағына кіруін білдіреді!!!

Бір жыл бұрын Қытайдың Қазақстандағы елшісі қытай әскерінің құрылу мерейтойын атап өтіп, Қытай мен Қазақстан әрқашан бір-біріне көмектесетінін, қазақ армиясы оларға көмектесетінін, ал Қытайдың Халық-азаттық армиясы бізге сыртқы агрессияны да, ішкі “түрлі-түсті төңкерістерді” де басуға көмектесетінін айтты.

Қазақстан аумағына кез келген шетелдік әскерді енгізгісі келмейтіні түсінікті. Бірақ тағы бір жайт: ешқандай агрессор бізге шабуыл жасауды ойламауы үшін біз сыртқы саясатты дұрыс жүргізуіміз керек.

Қазақстан халқына тәуелсіз елде әрдайым дамуға көмектесу ниеті болса, тамаша. Бұл геосаясат өнері. Осы орайда, елімізді барынша қорғағысы келетін Тоқаевтың еңбегін бағалай кету керек.