KASE цифрлары экономиканың өсуі туралы берілген есептерге күмән келтірді

21 маусым 2021, 11:45

Долларға деген қызығушылық төмендеді

Естеріңізге сала кетейік, жақында өткен Үкімет отырысында қаңтар-мамыр айларында Қазақстанның ЖІӨ өскендігі туралы деректер келтірілген болатын. Жалпы өсім 1,6%-ды құрады, оның ішінде

өңдеу өнеркәсібінде (7,2%),
құрылыс (11,3%),
ауыл шаруашылығында (3,1%),
сауда саласында (6,7%),
байланыс (11,6%) және басқа салалар.

Сондай-ақ, жылжымайтын мүлік (1,3%), қаржы және сақтандыру қызметінде (1,6%) операциялар көлемі ұлғайды.

Алайда, Қазақстан қор биржасының (KASE) шетел валюталарының спот-нарығында осы жылдың ақпан айынан бастап алғаш рет 16,1%-ға, теңгеге шаққанда 1 трлн 81,1 млрд. теңгеге дейін төмендеді, абсолюттік мәні – 206,7 млрд. теңге. Бұл ретте осы нарықтың негізгі валютасы – АҚШ доллары бойынша мәмілелер көлемі 15,8% $460,3 млн-ға немесе $2 млрд. 459,8 млн. дейін азайды.

Неліктен экономика жанданған кезде долларға деген сұраныс күрт төмендеді? Айта кетейәк, бұл риторикалық сұрақ және де кәсіпкерлер мен банкирлерге емес, статистика жасаушыларға бағытталған сұрақ.

Рубль еуро мен юаньді ығыстырады

Бірыңғай еуропалық валютаның сауда-саттық көлемі де күрт төмендеді – 2,1 есе 5,5 млн. еуроға дейін. Қытай валютасының айналымы да 4,7%-ға 207,9 млн. юаньға дейін азайған. Басымдылық Ресей валютасында – мамыр айындағы айналым сәуір айына қарағанда 9,1%-ға 2 млрд.122,4 млн. рубльге дейін ұлғайған.

Бірақ банктер бір-біріне шетел валютасын қарызға беретін KASE своп-нарығында (қазір бұл тек доллар) екінші ай қатарынан айтарлықтай жандану орын алды. Сәуірде наурыз айымен салыстырғанда мәмілелер көлемі 4,0%-ға $1 млрд. 713,6 млн-ға дейін, абсолюттік мәнде – $65,5 млн-ға дейін ұлғайды. Мамырда өткен айға қарағанда өсім 28,0%-ға немесе $ 40,3 млн-ға $2 млрд. 193,9 млн-ға дейін ұлғайды.

Бұл ретте осы нарықта айқын белсенділігімен мемлекетаралық “Еуразиялық даму банкімен” бірге шетелдік банктердің “еншілес” банктері емес, отандық “Қазақстан Халық банкі”, “Bank RBK” және “ForteBank” ерекшеленуде,

Бұрындары валюталық своп-нарықтағы жандану, әдетте теңгенің кезекті девальвациясының алдында болатын,

бірақ бұл жердегі айналымның өсу қарқыны мұндай болжам жасауға әзірге жеткіліксіз – өйткені мамыр айында мөлшері бойынша 2021 жылғы үшінші нәтиже көрсетілді.

Қазақстан қор биржасында (KASE) АҚШ долларымен жүргізілген сауда-саттық көлемі, млн USD