Бешбармақ, бауырсақ пен тәтті шай алкоголь мен темекі жарнамасынан да зиянды — Шибутов

— Монополия жағдайында жұмыс істейтін бизнес тарапынан қарсылық жүріп жатыр, сондықтан жарнамаға тыйым салуды алып тастау арқылы алкоголь және темекі өнімдерін өндірушілерге бәсекелестердің қазақстандық нарыққа кіруіне жол беру тиімсіз, – деп атап өтті саясаттанушы.

— Яғни 20 жылға жуық уақыт бойы жарнамаға тыйым салынғаны темекіге қарсы коалицияның арқасы деу артық па?

— Әрине! Темекі компаниялары, ал бізде олар екеу, бір-бірімен ұрыста ортақ саланы суға батырады. Қазақстанда темекі өндірісі айтарлықтай қысқарды, ал бұған дейін өндірістің барлық саласы дерлік жойылды.

Қазір барлық өндіріс импорттық шикізатта. Біз дайын өнімді экспорттамаймыз, сондықтан экспорттық табыстан айырылып отырмыз. Ал ел ішінен тақырда қалған темекі өндірушілерді көріп отырмыз

Ал бұл ауыл шаруашылығы мен жалпы экономиканың шығынына әкелуде.

Қымбат денсаулық

— Сіздің болжамыңыз бойынша, қандай шешім қабылдануы мүмкін? Билік мұндай жарнаманы теледидар экрандарына шығаруға дайын ба?

— Білмеймін. Бізде заң шығару рәсімі мынадай:

үкімет жарнама және БАҚ туралы заңнамаға түзетулер әзірлесе де, ол бәрібір “Атамекен” Ұлттық палатасына сараптамаға түседі. Яғни, жарнамаға қарсы шыққандарға

Қорытындысын болжау қиын емес. Бұл жерде “Атамекеннің” теріс қорытындысына қарамастан түзетулерді қабылдайтын президенттің немесе үкіметтің саяси еркі қажет деп ойлаймын.

— Темекіге қарсы күрескерлердің пікірінше, темекі мен алкогольді тұтыну салдарынан инфекциялық емес аурулармен ауыратындар саны артып келеді.

— Бұл туралы қорытынды жасау үшін, кем дегенде, қандай да бір зерттеу болуы керек. 2013 жылы

Жәмила Садықовадан сұрадым, біздің қазақстандық аудиторияда алкоголь мен темекінің зияны бойынша ешқандай зерттеу жоқ екен

Егер өкпе қатерлі ісігі туралы айтатын болсақ, мысалы, онымен көбіне қарт адамдар ауырады. Көбі бұл жасқа жетпей қайтыс болуы мүмкін. Ал Қазақстанда онкологиялық көріністің жақсаруы халықтың жасаруына байланысты. Онкологиялық науқастардың үлесі бірден төмендеді.

— Қазір темекіге қарсы коалиция құрамында қанты бар өнімдерге акциздер енгізуді қолдап отыр. Яғни осылайша семіздікпен күреспекші. Сізге бұл ой қалай?

– Семіздікпен күресте, бірінші кезекте бешбармақ, бауырсақ пен тәтті шайға тыйым салу керек!

Құрамында қанты бар барлық өнімнің бағасы өседі. Адамдар бұған қалай қарайтынын сонда көреміз. Бізде халықтың 4,5%-ы кедей

Болашақта акциздер есебінен бағалар көтеріледі — Африкадағы сияқты 10% адамдар аш қалады.