Бәрімізге жаңа заңсыз салық ойлап таппақ – заңгер

“Карта аударымдарына” салық салу туралы әңгіме халық арасында қайта көтеріле бастады. Яғни, билік азаматтардың тауарлар мен қызметтерге төлейтін аударымдарын бақылауға және кәсіпкерлерге салық салуға уәде береді. Бұл жолы алдымен премьер-министрдің бірінші орынбасары Әлихан Смайылов, содан кейін Қаржы министрлігі Мемлекеттік кірістер комитетінің төрағасы Марат Сұлтанғазиев сөз сөйледі.

Бұл жаңа идея емес, Қаржы министрлігі оны бұрын да айтқан. Бұған дейінгісіндей көпшілік  ондағы “тұзақтарды” көріп, сынай түсті.

Олар банктік құпияны бұзғысы келеді

Қазақстан Салық кеңесшілері қауымдастығының басқарма төрағасы Сәкен Қарин өзінің Facebook-тегі парақшасында наразылық білдірді.

Алдымен ол өткен жолы “Мемлекет басшысы мәселені күн тәртібінен алып тастағанын” еске салды. Содан кейін қазір Салық комитеті банктік шоттардағы ақшаның қозғалысымен және қалдығымен (карталарды қоса алғанда) таныса алатынына тоқталды.

Ол тек салықтық тексерулер кезінде немесе шот иесі өз еркімен келіскен жағдайда мүмкін.

Сарапшы Қаржы министрлігінің бастамаларына қатысты өз күмәнін атап өтті. Осыған байланысты ол Ұлттық экономика министрлігіне ресми сұрау салуды жоспарлап отыр.

Біріншіден, әр кәсіпкерге салықтық тексеру жүргізу мүмкін емес.

Сондықтан мұндай тұлғалар үшін банктік құпияны жою механизмі дайындалуда

Сондай-ақ, сарапшы бұл жағдайда “бақылау автоматты түрде барлық азаматтарға бірдей болады” деп санайды.

Екіншіден, Кариннің пікірінше, ЖК мәртебесі бар барлық азаматтардың жеке операциялары да бақыланады. Демек, салық органдарының негізсіз талаптары пайда болады.

Сонымен қатар, сарапшы тек кірістер ғана емес, шығындар да тексерілетініне сенімді.

– Ал, соңғысы,

МКК басшысының өзі жеке кәсіпкерлердің шоттарын ғана тексеруге ниетті екенін айтты

Бұл ретте ол тәуекелдерді басқару жүйесінің міндеті болатынын хабарлады. Бұл жүйе ақпаратты қайдан алады? Әрине, банктерден, – дейді ол.

Кариннің пікірінше, міндет – “банктік құпия институтын бұзу және салықтық тексерулер тәртібіне қатысты барлық заңнамалық шектеулерді алып тастау”.

Екі рет төлеуге тура келеді

Заңгер Жангелді Сүлейманов бизнесмендер бағаны көтере отырып, жаңа салық шығындарын “өтей” алатынын жоққа шығармайды. Нәтижесінде салықтар тұтынушыларға әсер етеді. Бірақ бұл бастысы емес. Заңгер

аударымдар салығы заңнамаға қайшы келеді деген пікірде.

— Салық кодексінде кәсіпкерлер үшін табыс салығының екі түрі қарастырылған — корпоративтік табыс салығы және жеке табыс салығы. Кірістерге салық есептеу принципі қарапайым шығындар шегерілген кіріс. Жеңілдетілген декларация бойынша салықтан басқа, барлық кірістерге салық салынады. Табыс – бұл төлем түріне қарамастан тауарлар мен қызметтер үшін алынған барлық ақша. Яғни, ол жерде мобильді төлемдер де бар, — деп нақтылады ол.

Егер жаңа салық пайда болса, онда адвокаттың айтуынша, сіз қосарланған салық төлейсіз.

– Бірінші рет табыс салығы, екінші салық – аударым салығы. Өнім бір рет сатылады, бірақ екі салық беріледі. Қаржы министрлігінің мұндай ұсынысына жол беруге болмайды, — деді Сүлейманов.

Шенеуніктер көптеген кәсіпкер табыс салығын төлемеу үшін мобильді төлемдерді пайдаланады деп санайды. Алайда Сүлейманов бұл пайымдаулар дұрыс емес деп мәлімдеді.

— Мұндай тәсіл Салық кодексінің 8-бабына қайшы келеді, оған сәйкес “салық төлеушінің салық міндеттемесін орындауы бойынша іс-әрекеттерді жүзеге асыруының адалдығы көзделеді”. Мобильді төлемдерге қатысты адалдық кәсіпкердің өзі бұл төлемдерді табыс ретінде көрсететінін және олардан салық төлейтінін білдіреді. Сондай-ақ ол

Қаржы министрлігі адалдық принципін бұзады және кәсіпкерлерге сенбейді,

– деді Сүлейманов.

Сонымен қатар, заңгер адал емес кәсіпкерлер үшін салықтық бақылау барын атап өтті.