Қарағанды облысындағы балалар үйлерінің қызметкерлері жалақысының бір бөлігін қайтаруға міндеттелді

Бірақ 2021 жылы Ішкі мемлекеттік аудит департаменті тексергеннен кейін интернат қызметкерлері заңсыз жәрдемақы алды деген шешім қабылданды

Бұл қызметкерлердің балаларға тікелей қатысы жоқ екені айтылған. Дегенмен, мысалы, кастелянша лауазымы оқушыларға киім, аяқ киім беру, төсек-орын ауыстыру және балалармен үнемі байланыста болуды қамтиды.

Алайда аудиторлар басқаша шешім қабылдады. Енді балалар мекемелерінің ұжымы жалпы алғанда бюджетке 9 млн 800 мың теңге — үш жыл ішінде жинақталған соманы өтеуі тиіс. Кейбір қызметкерлерге шамамен 200 мыңды қайтаруға тура келеді, ал бұл жерде ең төменгі жалақы 60 мың.

Аудиторлардың дәлелдерімен келіспеген “Әсем” балалар үйі”, “Қарағанды облысы білім басқармасының Пионер балалар үйі” және “Өмірде қиын жағдайға тап болған балаларды қолдау орталығы” қызметкерлері сотқа жүгінген. Алайда жеңілген. Бірақ олар берілмейді және Жоғарғы Сотта әділеттілікті дәлелдеуге тырысып, соңына дейін баруға ниетті.

Қандай айла?

Бір қарағанда, аудит жүргізген жергілікті шенеуніктер базалық лауазымдық жалақысы 17 мың теңгеден сәл асатын азаматтардың ең төменгі жалақы санаты есебінен жоғары басшылық алдына шығуға тырысып жатқандай әсер қалдырады. Әйтпесе, тек Қарағанды облысында базалық лауазымдық жалақыға (БЛА) 30% үстеме заңсыз деп есептелгенін қалай түсіндіруге болады? Сонымен қатар, аудиторлық тексерулер бүкіл республика бойынша өтті.

Жағдайды заңгер Сергей Уткин талдады. Оның пікірінше, бұл әдейі ойластырылмаған. Қалай болғанда да, балалар үйінің қызметкерлері мемлекетке ештеңе қайтармауы керек.

— Егер егжей-тегжейіне кірмей айтатын болсақ, аудиторлық комиссияның шешімі қаншалықты заңды шығарылғанын, қызметкерлерге үстемеақылар төленгенін және оларды адал ниетпен алғанын көреміз. Және, әрине, жұмсап та үлгерген. Енді оларға үш-төрт жалақысына тең соманы өндіріп алу туралы айтылады. Адамдар жалақыдан жалақыға дейін өмір сүреді және оларға бұл ақшаны қалай төлеу керектігі түсініксіз. Бірақ Азаматтық кодексте жағдайды қалай шешуге болатындығы туралы жауаптар бар.

“Заңсыз баю” тарауында кез-келген негізсіз байыған мүлікті қайтару керек деп жазылған. Бірақ негізсіз баюды өндіріп алуға жатпайтын жағдайларды реттейтін 960-бап бар

Олардың бірі — егер ақша табыс немесе жалақы ретінде төленген болса. Егер адам бұл ақшаны бұрыннан қолданған болса және оның тарапынан жосықсыз әрекет болмаса. Бұл жағдайда, менің ойымша, жосықсыз әрекет жоқ. Қазір мемлекеттік мекеме қызметкерлері Жоғарғы соттан ұтылса да, олар ештеңе төлемеуі керек”, — дейді заңгер.

Жалақының біркелкі еместігі

Мәжіліс депутаты Ирина Смирнованың айтуынша, бұл жерде егжей-тегжейлі талқылау болуы керек. Тексеру шешімі дұрыс па, жоқ па, соны түсіну керек. Қалай болғанда да, бір нәрсе анық:

егер балалар үйі қызметкерлерінің аз жалақысымен министрдің 2 млн теңге жалақысы мен Білім министрлігі қызметкерлерінің 36 АЕК-ке дейінгі сыйақысын салыстыратын болсақ, диссонанс туындайды

— Неліктен балалармен тікелей жұмыс істейтіндер үшін, тіпті ең қиын жерде — балалар үйінде жалақы төмен деңгейде? Шынында да, бұл салада көптеген қиындықтар мен ерекшеліктер бар. Неліктен Білім министрлігінің шенеуніктері он емес, қырық есе көп алады?

Бұл олардың білім беру жүйесінің қарапайым қызметкерлерінен алыс екенін көрсетеді. Олардың жалақысы кем дегенде бір-төрт арақатынаста болғанға дейін олардың жалақысы туралы бас ауруы болмайды.

Тек осы жағдайда олар осы жұмысшылардың жалақысын өсіргісі келеді, сондықтан олар да өседі. Ал жоғары шенеуніктерде ол білім беру жүйесінің басқа қызметкерлеріне қарамастан артып келеді. Бұл дұрыс емес, – дейді депутат.