Валюта нарығы: долларға сұраныс күрт төмендеді

Ұлттық Банкте түсіндіргендей, қаңтардағы оқиғаларға байланысты сауда-саттықтағы бір апталық үзіліс салдарынан шетел валютасына жинақталған сұраныс пайда болды. Сатушылардың шектеулі саны жағдайында 12 және 13 қаңтарда Орталық банк жалпы көлемі $240 млн болатын валюталық интервенция жүргізді.

KASE талдаушыларының мәліметтері бойынша, жинақталған және жалпы қаңтар айындағы сұраныс өткен айлардан әлдеқайда төмен болды. Желтоқсанмен салыстырғанда спот-нарықта доллармен сауда-саттық көлемі 1,6 есеге — $2 млрд 786,9 млн дейін қысқарды, абсолюттік мәнде $1 млрд 606,7 млн қысқару болды.

Олай болса қаңтарда, мұнай бағасының өсуіне қарамастан доллар бағамы неліктен көтерілгені құпия болып қалып отыр. Сондай-ақ, америкалық валюта бойынша қысқарған айналымдар 2021 және 2020 жылдардағы қаңтардағы белгілерден жоғары болды — сәйкесінше $2 млрд 225,5 млн және $2 млрд 370,9 млн.

Еуроға ғана сұраныс бар

Қаңтарда KASE спот-нарығында саудаланатын басқа да негізгі валюталар бойынша айналымдар айтарлықтай төмендеді.

Ресей рублі бойынша сауда-саттық көлемі желтоқсанмен салыстырғанда үш есе төмендеді — 3 миллиард 17,1 миллион рубльге дейін. Қытай валютасы бойынша — 2,7 есе, 72,5 млн юаньға дейін. Ерекшелік тек бірыңғай еуропалық валюта болды — ол бойынша 4 есе — 0,8 млн еуроға дейін өсім қалыптасты.

Жалпы алғанда, биржалық валюта нарығындағы қаңтардағы жиынтық айналымдар теңге баламасында желтоқсанға қарағанда 1,6 есе — 1 трлн 232,1 млрд теңгеге дейін қысқарды. Сауда-саттықтың орташа күндік көлемі 72,5 млрд. құрады, мәмілелердің орташа күндік саны – 373, мәміленің орташа көлемі – 194,3 млн., ал желтоқсанда тиісінше 63,5 млрд. теңге және олардың орташа көлемі 150,2 млн. болған кезде 422 мәміле болды.

Қымбат своп-нарық

Валюталық своп операцияларының биржалық нарығында қаңтар айында мәмілелер көлемінің едәуір төмендеуі желтоқсанмен салыстырғанда – 1,6 есе, $2 млрд 97,6 млн дейін, абсолюттік мәнде – $1 млрд 184,6 млн болды, бұл айналымдар тиісінше $4 млрд 575,9 млн және $2 млрд 931,1 млн құраған 2021 және 2020 жылдардағы деректермен салыстырғанда әлдеқайда аз.

KASE сарапшыларының деректері бойынша, қаңтар айының орташа күндік операциялар көлемі 53,5 млрд теңгені құрады, орташа күндік мәмілелер саны – 16, бір мәміленің орташа көлемі – 3,3 млрд теңге. Өткен айда KASE валюталық своптары нарығының ең белсенді қатысушылары “Ситибанк Қазақстан”, “Еуразиялық банк” және Kaspi Bank болды.

Сонымен қатар, қарыз ақша мұнда өте қымбатқа соқты. Бір күндік долларлық своптың кірістілігі қаңтар айының соңында жылдық 10,78%-ды құрады және бір айда 130 базистік пунктке, ал екі күндік своптың кірістілігі 32 базистік пунктке өсумен 10,56%-ға дейін өсті.

Естеріңізге сала кетейік, қаңтар айының соңында Ұлттық Банк өзінің базалық мөлшерлемесін жылдық 10,25%-ға дейін көтерді. Салыстыру үшін: жеке тұлғалардың теңгелік депозиттері бойынша өз салымшыларына банктер желтоқсан айында орташа есеппен 7,8%, ал банктік емес заңды тұлғаларға – 7,3% төлеген.