Нұр-Сұлтан
Қазір
-5
Ертең
-2
USD
450
+0.72
EUR
490
+1.14
RUB
4.89
+0.01

Түркия Қазақстанға Ресейді алмастырады: шын ба, өтірік пе?

606

Қазақстан президенті Қасым-Жомарт Тоқаев Түркияда болып, Режеп Ердоғанмен кездесті. Мемлекет басшылары геосаяси шиеленістер жағдайында сауда-экономикалық әріптестікті күшейту мүмкіндіктерін талқылады.

Кейбір сарапшылардың пікірінше, Қазақстанда Ресейден келетін импортты Түркиядан келетін импортқа қайта бағдарлаудың тамаша мүмкіндігі пайда болды, сондықтан да қазір ол өз өндірістері үшін жаңа өткізу нарықтарын іздестіріп жатыр. Ал ол үшін өз экономикасын белсенді несиелендіреді.

Ресей импортының ерекшеліктері

Қазақстан үшін түрік өніміне ақша ағынын қайта құру Ресейден импортталатын көптеген тауар бағасының өсуінің алдын алуға мүмкіндік береді. Шынында да, бүгінде санкцияларға байланысты “солтүстік көршіміз” өндіріс шығындарын көбейтіп жатыр. Сонымен қатар, Ресей Қазақстанға тауар жеткізу бойынша бірінші орында (екінші орында Қытай).

2021 жылы Ресей Қазақстанға $18,4 млрд тауар жеткізді, 2020 жылмен салыстырғанда экспорт сомасы 31%-ға артқан

Біз негізінен Ресейден машина жасау жабдықтарын, минерал өнімдерін, химиялық өнеркәсіп өнімдерін, металдар мен олардан жасалған бұйымдарды импорттаймыз.
2021 жылы Қазақстан Ресейден жарты жыл ішінде не импорттады?

Инфографика: lsm.kz

Шикізат емес бағыттағы өнімдер де басым: азық-түлік тауарлары, ағаш және целлюлоза-қағаз өнімдері, түрлі бағалы металдар.

Нарықтың жаңа мүмкіндіктері

Осыған байланысты Түркия қазақстандық нарықта Ресейден қандай позиция бойынша асып түсе алады деген сұрақ туындайды. Экономист Алмас Чукиннің айтуынша, тұтыну және азық-түлік тауарлары бойынша. Екі президент барлық кедергіні алып тастау және нарыққа көмектесу туралы шешім табуға тырысқандықтан мұның әлеуеті зор, сонымен қатар Ресейдің шамадан тыс әсерін азайтуға көмектеседі.

— Қазақстан жаңа сауда мүмкіндіктерін іздестіріп жатыр, себебі Ресей импорты “құлдырап жатыр”. Олар мұнда бірдеңе жеткізуден бұрын өзін қамтамасыз етуде проблемаға ұрынып жатыр. Түркия біз үшін Еуропаға дәліз

Иә, мұнай өнімдері бойынша Түркия бізге ештеңе жеткізе алмайды, бірақ бұл салада біз бұрын өндірмеген өнімді өзіміз де шығара аламыз. Ол “орманды” алмастыра алмайды — мұндай мүмкіндіктері жоқ. Бірақ бұл маңызды емес. Өнімдер, балалар тағамы, кез келген химия, электроника — бұл тауарлар Түркияда көп өндіріледі.

Осыларды импорттауға тырысу керек. Ел автомобиль шығарады, бірақ біз қазір автоөнеркәсіпті дамытуға тырысып жатырмыз, өйткені Ресейдегі көптеген шетелдік компаниялардың кетуімен ол “тұралап қалды”.

Жалпы, мен бір нәрсені айтайын: сатып алу қиын емес, біз өзімізді өндіруді және сатуды үйренуіміз керек. Отыз жыл ішінде бұл бағытта шығарғанымыз бар, шығармағанымыз бар.

Бірақ нақтысы қазір ешкім бәрін “өз бақшасында” өсірмейді, ал Ресейдегі қазіргі жағдай бұған айқын мысал бола алады. Әлемдік нарықтардан ажыратылған кезде көптеген өндіріс тоқтап қалды

Сондықтан әркім де қолынан келгенді жасауы тиіс. Сауда — өзара тиімді процесс, ал нарық су ағыны сияқты әрқашан жол табады, — деп санайды Чукин.

Мықты байланыс

Экономист Петр Своиктің Қазақстан мен Түркияның сауда ынтымақтастығының перспективаларына көзқарасы басқа. Оның пікірінше, Ресей импортынан оңай бас тартуға болады деп ойлайтындар трафик пен логистика туралы көп біле бермейтін адамдар.

– Тауарды Түркиядан Қазақстанға, тіпті Ресейден өтіп, бізге қалай жеткізуге болады?

Ресей өз аумағы арқылы Қазақстанға өз тауарларының орнына өзгенің тауарын жеткізуді аса жақтыра қоймайды. Түркия өндірісті ұлғайтып, біздің елде бар тауарлардың ассортиментін кеңейтуді шешсе де, мұның бәрі Ресей арқылы логистикаға негізделген

Сосын Қазақстан Еуразиялық экономикалық одақта екенін және Ресеймен оның экспорты мен импортының кедендік шекарасы жоқ екенін ұмытпауымыз керек. Ал Түркиямен кедендік шекара ресейлік, сондай-ақ қазақстандық бағыттарда бар. Сондықтан түрік тауарлары бізде бәрібір қымбат болады. Егер Ресейге қарсы санкцияларға байланысты кейбір қосымша салалар пайда болса, олар әдетте аз болады, — дейді экономист.

Серіктестер жаңалықтары
© «365 Info», 2014–2024 info@365info.kz, +7 (727) 350-61-36
050013, ҚР, Алматы қ., «Керемет» ықшамауданы, 7 үй, 39 корпус, 472 кеңсе
Қате байқасаңыз, оны белгілеп Ctrl+Enter басыңыз