Билік Гүлнар Кәрімованың жағдайы жақсы деп отыр, ал туыстары шағымдануда.
Өзбек омбудсмені Феруза Эшматова әйелдер колониясында Гүлнара Каримовамен кездескенін айтты. Ол сотталушыда бәрі жақсы деп мәлімдейді.
Бұл туралы Озодлик хабарлайды.
— Мен онымен кездестім, бәрі жақсы болды. Бізде әлі де [мониторинг] болады, өйткені мониторинг жүргізілгеннен кейін біз қайтадан тексереміз”, – деді ол.
— Мен онымен кездесу үшін Өзбекстанға оралдым. Алайда, үкімет оны сыртқы әлеммен байланыссыз ұстаудың себептерін ойластыруды жалғастыруда; тіпті қорғаушымен, телефон, хатпен тілдесуге де тыйым салынған”, – деп жазды Иман Каримова өзінің Instagram парақшасында.
Феруза Эшматова тараптар коронавирустық пандемияға орай карантиндік шектеулерге байланысты кездесе алмаған деп болжады.
— Қазір олардан бізге мұндай (кездесуге) өтініш түскен жоқ”, – деді ол.
Бұған дейін Гүлнара Каримованың қорғаушысы Фанни Маргайраз Le Temps газетіне 7 және 8 қыркүйекте ол түрмеде отырған клиентімен 2019 жылдың маусым айынан бастап алғаш рет кездесе алғанын хабарлады.
— Бұл жолы біз оны өзбек қорғаушысы мен аудармашысының қатысуымен ғана көре алдық. Оның қолында бірнеше көгерген жерлері болды”, – деді Маргайраз.
Феруза Эшматова Гүлнар Кәрімова отырған колонияда қайталама мониторинг жүргізілетінін хабарлады.
Журналистердің бәрі жақсы ма деген сұрағына Адам құқықтары жөніндегі уәкіл Олий Мажлис қысқаша: “Иә” деп жауап берді.
Гүлнара Каримова 2019 жылдың көктемінен бастап Ташкент маңындағы №21 әйелдер колониясында жазасын өтеп жатыр. Ол 13 жыл 4 айға бас бостандығынан айырылған.
Бұған дейін The Guardian британдық басылымы Мохаммед Амерси есімді Ұлыбританияның консервативті партиясының (жетекшісі — Борис Джонсон) ірі донорларының бірі Гүлнара Каримоваға пара беру кезінде кеңесші болғанын мәлімдеген болатын.
Мақалада айтылғандай, Швецияның Telia телекоммуникациялық компаниясы (бұрынғы атауы Teliasonera – ред.) Гүлнара Каримоваға 220 миллион доллар мөлшерінде пара бергеннен кейін Өзбекстанның ұялы байланыс нарығына кіреген.
Мохаммед Амерсидің қорғаушылары сыбайлас жемқорлыққа қатысты “саналы түрде” бизнестерін алға жылжыту туралы кез-келген болжам “жалған” екенін айтады. Олардың айтуынша, мәміле бойынша негізгі келісімдер екі жыл бұрын қабылданған. Қорғаушылардың айтуынша, Telia компаниясының Гүлнара Каримоваға пара беру жоспары туралы ой Амерсидің “ойына да келмеген”.
Алайда, The Guardian және BBC Panorama тергеу барысында анықталғандай Амерси Telia-да алты жыл жұмыс істеген және
бұл компанияның Орталық Азияның мобильді нарығына кіру мәселесінде маңызды рөл атқарған
The Guardian осы кезеңдегі делдалдық жұмысы үшін Мохаммед Амерси 65 миллион доллар алды деп жазады. Көпшілікке жария болған “Пандора мұрағаты” (Pandora Papers) көрсеткендей,
бұл ақшаның бір бөлігі Ұлыбританияда қымбат жылжымайтын мүлік сатып алуға жұмсалған
The Guardian және BBC Panorama қызметкерлері Ішкі электрондық поштаның, сот құжаттарының, шот-фактуралардың, корпоративтік файлдардың және ішкі есептердің мыңдаған парақтарын қарап шықты, сонымен қатар Орталық Азиядағы Telia-дағы Амерсидің рөлімен таныс көптеген ақпарат көздерімен сөйлесті.
The Guardian атап өткендей, 2017 жылы Мохаммед Амерси Оксфорд университетінде өткен іс-шарада сөз сөйлеген. Онда “сыбайлас жемқорлыққа қарсы күреске деген адалдығы” үшін оған қол шапалақтаған. Оның өзі сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес “оның жүрегіне жақын тақырып” екенін айтқан.
Кенияның 61 жастағы тұрғыны Мохаммед Амерси 2019 жылы өткен Ұлыбританиядағы парламенттік сайлау кезінде консервативті партияға 100 мың фунт стерлинг (шамамен 136 мың АҚШ доллары) берді. Бұған дейін ол Борис Джонсон, Майкл Гоув және Джереми Ханттың науқандарына ақша берген. Олар консервативті партияның басшысы, демек, елдің премьер-министрі лауазымына үміткер болған.
The Guardian мәліметтері бойынша, қазіргі уақытта әртүрлі телекоммуникациялық жобаларға қатысқаны арқылы танымал болған британдық кәсіпкер өзі құрған жаңа топтың көмегімен Таяу Шығыстағы консерваторлардың стратегиясына ықпал етуге тырысуда.
2021 жылдың ақпан айында Швеция соты Өзбекстанның тұңғыш президентінің үлкен қызы Гүлнара Каримоваға пара берді деп айыпталған Telia (Ucell брендінің Жергілікті атауы – ред.) компаниясының бұрынғы басшыларына қатысты ақтау үкімін күшінде қалдырды.
Компанияның бұрынғы үш басшысы Өзбекстанның марқұм президентінің қызы Гүлнара Каримованың офшорлық компанияларының шоттарына
Өзбекстанның телекоммуникация нарығына кіру мақсатында пара ретінде шамамен 320 млн АҚШ долларын
аударды деген күдікке ілінді.
Бұл күдіктер ең алғаш Сыбайлас жемқорлық пен ұйымдасқан қылмысты зерттеу орталығы мен Швецияның SVT телеарнасының журналистерінің тергеуінде айтылды.
2019 жылдың ақпан айында Стокгольм соты оларды күдік туғызған істерде кінәсіз деп таныды. Судьялар Telia-ның бұрынғы басшылары Каримоваға “техникалық жағынан” пара берген жоқ деп санады.
Telia компаниясының бұрынғы басшыларына қатысты шығарылған
ақтау үкімін дәл осы заңды шектеулерге байланысты Швед соты күшінде қалдырды
Соттың пікіріне сәйкес, тек белгілі бір мемлекеттің мемлекеттік қызметкеріне ақша немесе басқа да материалдық құндылықтарды беруді сыбайлас жемқорлық деп санауға болады. Сот талқылауы барысында айыптау
Гүлнар Кәрімова пара беру кезінде телекоммуникация саласында жеткілікті өкілеттігі бар ресми тұлға болды
деген күмән туғызбайтын сенімді дәлелдер келтіре алмаған.