Мұнай бағасы шарықтау шегіне жетті: теңгені не күтеді? – экономистер

Үш әсер ету факторы

Экономист Арман Байғановтың пікірінше, мұнай бағасының нығаюы әлемдік экономиканың қалпына келуіне байланысты. Қымбат мұнайдан басқа, теңгенің аздап нығаюына доллардың әлсіреуі де ықпал етеді. Ол ақша құю салдарынан негізгі әлемдік валюталарға қатысты әлсіреуде.

Сонымен, дағдарыс басталғаннан бері ФРЖ Америка экономикасына бірнеше триллион доллар құйды. 2021 жылы соңғы көмек пакеті $1,9 трлн құрады

– Долларға қатысты теңгемен қатар рубль де нығайды. Бірақ нығаю, менің ойымша, шамалы ғана, бұл уақытша құбылыс. Теңгенің нығаюына салық түсімдері де аздап ықпал етеді.

Арман Байғанов, дереккөзі: «Хабар» телеарнасы

Бірақ пандемияға байланысты салық төлемдері төмендегенін ескеру қажет. Сонымен қатар, қазір тек ірі бизнес қана төлейді, ал “жеңілдетілген” бизнес бойынша жұмыс істейтіндер салықтан босатылған”, — дейді ол.

Нығаю болмайды

Экономист теңгенің одан әрі нығаюын күтпейді. Ұлттық валютаның 5 теңге шамасында әлсіреуі болуы мүмкін.

— Біздің экономикамыз қазір күрделі кезеңді бастан кешуде. Сұраныстың қалпына келгеніне қарамастан, локдаунның әсері сақталуда. 2021 жылы мемлекет бюджеттің шығыс бөлігін 1,3 трлн теңгеге ұлғайтты. Бірақ биылғы жылы түсімдер күрт артады деп ойламаймын. Мұнай мен басқа да шикізат ресурстарынан болмаса. Бірақ биылғы жылы бюджет тапшылығынан бәрібір де құтыла алмаймыз. Ал бұл теңгенің нығаюы үшін пайдалы емес, – деп есептейді Байғанов.

Жасанды өсу 

Экономист Вячеслав Додонов соңғы айларда теңге мұнай бағасының ауытқуына өте жақсы ықпал еткенін атап өтті. Алайда қазір Қазақстан валютасының бағамы 2020 жылғы мұнай дәл осындай бағада болған кезеңге қарағанда  айтарлықтай төмен.

Вячеслав Додонов

Теңгенің нығайған қазіргі орташа бағамы шамалы – бар болғаны 0,3%. Доллар индексінің барлық валюталарға, соның ішінде еуроға қатысты төмендеуі біздің ақшамыз үшін нығаю болжамды болғанын білдіреді.

– Мұнай батысты қатысты, менің ойымша, 68 доллар шамасындағы ағымдағы деңгей біраз уақыт ең жоғарғы баға болады.

мұнай бағасының 70 доллардан асуы қиын болады. Баға жоғарыламайды, керісінше төмендейтін шығар

Бұған макроэкономикалық алғышарттар және сұраныстың біз қалағандай тез қалпына келе қоймауы ықпал етеді. Сондай-ақ қаржы нарығында төмендеу қаупі бар. Өткен жылы байқағанымыздай, қарқынды өсу әлемдегі экономикалық жағдайға сәйкес келмейді.

Күтілетін шешім

Шын мәнінде, нарықтар орталық банктердің қазіргі кездегі ірі экономикаларды белсенді ынталандыруын тоқтатуын күтуде. Бұл бірінші кезекте АҚШ экономикасына қатысты. Ол аяқталған кезде, бұл нарықтардың төмен қарай құлдырауының белгісі болады.

АҚШ-тағы инфляцияның көрінісі олардың Орталық Банкі үшін монетарлық ынталандыру саясатын тоқтату керек деген белгі болып табылады

Бұл тақырып бойынша сөз қозғалуда, тек ФРЖ өте сақ мәлімдемелер жасауда, бірақ олар мұндай қадам күзге қарай жасалуы мүмкін екенін түсінуге болады. Мұндай жағдайда әлемдік нарықта доллар нығаюы мүмкін. Теңгеге қатысты да айтарым осы. Бірақ әзірге жағдай әлі анықталған жоқ – болжамдар мен ықтимал гипотезалар деңгейінде қалады. Бірақ тағы да қайталаймын: менің ойымша, мұнай өзінің шарықтау шегіне жетті”, — деп қорытындылады Додонов.