Қазақстанның валюта нарығына ресейлік қысым: доллар құлдырауда

KASE қазіргі своп-нарығының ерекшелігі — қаңтар-сәуір айларында долларлық баламада тиісінше $306,1 және $29,4 млн құраған бірыңғай еуропалық және ресейлік валюталар бойынша айналымдар, жалпы алғанда, биржа сарапшыларының деректері бойынша валюталық своп мәмілелерінің теңгелік баламадағы сәуір айындағы көлемі наурызға қарағанда 17,8% өсіммен 3 трлн 508,1 млрд құрады.

Бұл ретте

• орташа күндік операциялар көлемі — 167,1 млрд теңге (наурызда 84 млрд теңге)
• күнделікті жасалған мәмілелердің орташа күндік саны – 31 (17)
• мәміленің орташа көлемі — 5,4 млрд (шамамен 5 млрд)

Сәуір айында KASE валюталық своп-нарығының ең белсенді қатысушылары “Қазақстан Халық банкі”, ForteBank және басты акционері Ресей болып табылатын мемлекетаралық “Еуразиялық Даму Банкі” болды.

Дәл осы банктер қаңтар-сәуір айларындағы мәліметтер бойынша көш бастап тұр. Негізінде, мұндай жағдай таңқаларлық емес, өйткені Қазақстанның Ресеймен экономикалық қарым-қатынасы Ресейдің жетекші банктері ғана емес, сонымен бірге біздің елімізде жұмыс істеген еншілес банктері санкцияларға ұшырағаннан кейін де сақталуда.

Нарық қысқаруда

KASE шетел валюталарының спот-нарығында наурыз айындағы дүрлікпе іс жүзінде жоқ болып шықты. Оның үстіне сәуір айындағы интервенциялары нөлге тең болған Ұлттық Банктің араласуынсыз. Негізгі себеп Ресей Банкінің бағамдық саясаты болды, бұл Ресей рублінің долларға айтарлықтай нығаюына әкелді, бұл қазақстандық валютаның айырбас бағамының динамикасына әсер етті.

Сәуір айында доллар ресми бағам бойынша 466,3 теңгеден 446,4 теңгеге дейін әлсіреді. Бұл KASE спот-нарығында америкалық валюта бойынша айналымның ағымдағы жылдың бір айлық минимумына дейін 1,7 есеге $2 млрд 68,0 млн-ға абсолюттік мәнде — $1 млрд 413,7 млн-ға төмендеуіне әкелді.

Қытай валютасы бойынша мәмілелер көлемі 20,1%-ға, 726,4 млн юаньға дейін азайды. Осыған байланысты, біртұтас Еуропалық валюта бойынша айналымдардың күрт өсуі парадоксальды болып көрінеді, бұл соңғы уақытта долларға айтарлықтай әлсіреді (13,5 есе — 35,2 миллион еуроға дейін!)

Ресей валютасына сұраныс болжамды түрде өсті, ол бойынша сауда-саттық көлемі наурыз айымен салыстырғанда бір жарым есе — 31 млрд 831,3 млн рубльге дейін өсті, бұл ағымдағы жылдың ең жоғары айлық нәтижесі.

Теңгелік баламада KASE шетел валюталарының спот-нарығындағы сауда-саттықтың жалпы көлемі наурыз айымен салыстырғанда 1,6 есеге — 1 трлн 191,3 млн теңгеге дейін қысқарды.

Сәуір айында сауда-саттықтың орташа күндік көлемі 56,7 млрд теңгені құрады, мәмілелердің орташа күндік саны – 334, бір мәміленің орташа көлемі – 170 млн.

Естеріңізге сала кетейік, Ресей Банкі 11,8% акция пакетімен Мәскеу биржасының ең ірі акционері болып табылады. Ал Мәскеу биржасы өз кезегінде KASE капиталындағы 13,1% үлесін иеленеді.

Қазақстан қор биржасында (KASE) АҚШ долларымен жүргізілетін сауда-саттық көлемі, млн USD

Ескертпе: * — KASE деректері негізінде есептелген