“Ірі бизнеске тиіспеңдер” – сарапшылар Бекшиннің жаңа шектеулері туралы

Тағы да шектеулер

Оңтүстік астананың бас санитарлық дәрігері Жандарбек Бекшиннің жаңа қаулысына сәйкес, Ashyq жүйесін пайдаланбайтын кәсіпорындардың қызметі мүлдем тоқтатылады. Сонымен қатар, ұйым қызметкерлерінің 80%-ы қашықтықтан жұмыс істеуге көшеді. Бірақ егер компанияда барлық қызметкерлер вакцина алған болса, шенеуніктің айтуынша, олар офлайн форматта толық құрамда жұмыс істей алады.

Қала санитарлық дәрігерінің шешімі бойынша мұндай шектеулерсіз тек қарым-қатынассыз қызмет көрсететін нысандар, сондай-ақ өнеркәсіп және құрылыс саласындағы кәсіпорындар жұмыс істей алады. Бас санитарлық дәрігер бұқаралық шараларға — кез-келген митингілерге, шерулер мен жиындарға тыйым салынатынын мәлімдеді.

Ірілерге артықшылықтар беріледі

Адвокат Сергей Уткиннің пікірінше, бас дәрігердің таңдаулы шектеулері “жоғарыдан” берілген белгілі бір компанияларға тиіспеу туралы нұсқауға байланысты болуы мүмкін.

— Олар мұны ірі компанияларда қажетті санитарлық талаптардың орындалуын қамтамасыз ете алатындығымен түсіндіреді деп сенемін. Және

ірі компаниялар аз, бірақ олар мемлекетке кішігірім компанияларға қарағанда көп табыс әкеледі. Экономикалық тұрғыдан алғанда, олардың жұмысы карантиндік ережелерді сақтаудан гөрі маңыздырақ

Еркін жұмыс істейтін экономика мен карантиндер арасында әрдайым ымыралы шешімдер болады. Алғашқы карантиннен кейін барлығы экономиканы бұғаттау тым артық екенін түсінді.

Бірақ қазір олар ірі өнеркәсіптік кәсіпорындарға жеңілдіктер жасады, ал шағын бизнеске қайтадан шектеу қойды”, — дейді Уткин.

Пікірталас алаңы

Сонымен қатар, заңгердің байқағаны бойынша, карантин енгізілуімен саяси міндеттер де шешілуде. Атап айтқанда, митингтерге тыйым салынады.

– Коронавирустың ашық ауада да жұғатыны түсінікті. Бірақ шектеулер барлығына бірдей болғаны әділетті. Ресейде де мұндай кемсітушілік орын алды.

Жалпы, пандемия басталғаннан бастап, кімге рұқсат беру керек және кімге берудің қажеті жоқ деген пікірталастар басылмады. Мысалы, неге автобуспен жүруге болады, ал кинотеатрда отыруға болмайды? Немесе неге фитнес-клубта тек 20.00-ге дейін жаттығуға болады, ал кешірек болмайды?

Қалай дұрыс екенін ешкім білмейді. Егер бәрін қатарынан жапсақ, бұл бәріне ұнай қоймасы анық. Заңды тұрғыдан алғанда, Бекшиннің белгілі бір компаниялардың қызметіне тыйым салуға өкілеттігі жетеді. Ол бизнес нысандарын толық немесе ішінара жабудың орындылығын ескере отырып, осы өкілеттігін пайдаланады, — дейді заңгер.

Сенімді қалай арттыруға болады?

Алматы кәсіпкерлер қауымдастығының президенті Виктор Ямбаевтың айтуынша, қазіргі карантин өзгеріске толы болады. Шағын бизнес кәсіпорындарының төрттен бірі оған төзе алмайды.

Компаниялар ірі және орта деңгейге жетпестен тарайды.

Соңғы шектеулер – Үкіметтің мәжбүрлі шаралары. Вирус жұқтырғандар санының өсуі тоқтамады.

— Билік не істерін білмей отыр, өйткені 100% дұрыс болатын нақты шешімдер жоқ. Сондықтан қазір барлық күш-жігер вирустың көбеюін тоқтатуға бағытталған.

Жұмсақ карантин енгізуге тырыстық, мүлдем енгізбей де көрдік – нәтижесін көріп отырмыз. Адамдарда жауапкершілік жоқ, олар қоғамдық орындарға, кафелерге, мейрамханаларға баруды жалғастырады және салдары туралы ойламайды, — деп атап өтті Ямбаев.

Халықтың жаппай вакцина алудан бас тартуы ақпараттық науқанның жеткіліксіздігіне байланысты

Көптеген адамдар вакцина алудың пайдасы жоқ деп санайды, өйткені бәрібір де жұқтыруымыз мүмкін. Сондықтан, вакцина алғаннан кейін адамдарға вирус жұқтырудың әрбір жеке жағдайы туралы айтып, әрбір жеке жағдайды түсіндіру қажет. Сонда сенім артады.

Толық нокдаун болмайды

Әлемдік экономика және саясат институтының сарапшысы Мағбат Спановтың айтуынша, үкімет толық локдаун жариялауға мүмкіндігі жоқ. Әсіресе, өнеркәсіптік және құрылыс компанияларын жаба алмайды, өйткені құрылыс қазір қарқынды жүріп жатыр.

– Жалпы, пандемиямен күрес басшылықтың бір бөлігінің орталықта және жергілікті жерлерде оған қарсы тұра алмайтындығын көрсетті. Өткен жыл белгілі бір тәжірибе бергендей болды. Бірақ биыл жағдай нашарлады. Халықтың өлім-жітімі күрт өсті — 10-20 өлімнен күніне 80-100-ге дейін. Адамдар вакцина алуға шақырған күш құрылымдарына сенбейді.

Неліктен? Себебі нақты түсіндіру жұмыстары жүргізілген жоқ. Белгілі бір вакцинаның ерекшеліктері туралы айтылмайды, олардың арасында таңдау жоқ. Қазақстандық вакцина туралы айтылды, бірақ ол өнеркәсіптік ауқымда өндірілмейді, — деп атап өтті ол.

Күзде не күтуге болады?

Экономистің айтуынша, қыркүйек айында Білім беру ұйымдарын ашу жоспарлары іске аспауы мүмкін. Вирус мутацияға ұшырауда. БАҚ-тың хабарлауынша, балалар арасында жұқтыру оқиғалары көбейді. Қайтыс болғандар туралы ақпарат бар.

Екінші жағынан, оқушылар мен студенттердің жаңа буынын дайындау деңгейі тұрғысынан

егер тағы бір оқу жылы онлайн режимінде өтсе, ел бірнеше жыл артта қалуы мүмкін

— Мұның бәрі басқару моделін өзгерту қажеттілігі туындағанын білдіреді.

Бас санитарлық дәрігерлер – елдің басты тұлғалары емес, бірақ олар медицина саласындағы түсініксіздіктің символына айналды,

бұл басқарудың барлық салаларына әсер етуде.

Мәселе мынада, соңғы екі жылда нақты тұжырымдар жасалмады. Егер Тәуелсіздіктің басында ешқандай экономикалық және қаржылық резервтеріміз болмаса да, әлдеқайда күрделі жағдайлардан шыға алған болсақ, бүгін біз дағдарысқа қарсы тұрудың барлық мүмкіндіктері бола тұра, жеңіліс табудамыз.

Мысалы, пандемияға қарсы шаралар қабылдау үшін нақты Нормативтік-құқықтық база әлі әзірленбеген.

Егер қазір қатаң карантин енгізілсе, халықты кім асырайды және тамақтандырады?

Пандемия екінші жыл қатарынан жалғасып келеді және бізде резервтер күннен күнге азайып келеді.

2 тамыздан кейін қатаң шектеу шараларын енгізген кезде ШОБ компанияларының жартысы жабылуы мүмкін. Мемлекеттік тапсырыс алған ірілеу бизнес тірі қалуы мүмкін. Ал шағын және орта бизнестің тағдыры аянышты, — дейді Мағбат Спанов.