Инфляция: бағаның өсу қарқыны бойынша Қазақстан Ресейден едәуір алда келеді

Ақшаның нақты бағасы негізгі мөлшерлеме мен жылдық инфляция арасындағы айырмашылық ретінде анықталатындықтан, Ресейде қыркүйек айының соңында ол теріс – минус 0,65% болды. Басқаша айтқанда, Орталық банк атынан бас несие беруші ұлттық экономиканы қолдай отырып, ақшаны нақты мәнде шығынға ұшыратады.

Ресейдегі инфляция

Бір жыл ішінде Ресейде азық-түлік тауарлары 9,2%-ға қымбаттады. Соның ішінде қыркүйек айында тамыз айына қарағанда – 1%-ға. Өткен жылы күздің бірінші айында сәйкесінше 4,4% және минус 0,4% болды.

Бұдан әрі азық-түлік емес тауарлар (8,1% және 0,6%), ал ақылы қызметтер халыққа тосын сый жасады. Бағалар тамыз деңгейінде қалды, ал жылдық мәнде 4,2%-ға қымбаттап, инфляцияға қарсы “зәкір” болды.

Естеріңізге сала кетейік, мұндай жағдай Қазақстанда да байқалды — Тұңғыш президент Н. Назарбаев барлық деңгейдегі мемлекеттік монополистердің бағасын “тоқтатуды” тапсырғаннан кейін.

Қазақстандағы инфляция

Біздің елімізде тамыз айымен салыстырғанда ақылы қызметтер айтарлықтай қымбаттады – 0,7%. Азық-түлік емес тауарлар 0,6%-ға, азық-түлік тауарлары 0,1%-ға көтерілді. Есесіне соңғылары бұрынғысынша 11,5% қосып, жылдық мәнде бағалық жарыста көш бастап тұр. Азық-түлік емес тауарлар бір жылда 7,5%-ға, ақылы қызметтер – 6,8%-ға қымбаттады. Жылдық инфляция тамыз деңгейінен 8,7%-дан 8,9%-ға көтерілді.

Демек, Қазақстан қазір азық-түлік тауарлары мен ақылы қызметтерге жылдық мәнде бағаның өсу қарқыны бойынша Ресейден едәуір алда келеді. Және, азық-түлік емес тауарлар бойынша да басып озуы мүмкін. Ал бұл Ұлттық банктің инфляциялық таргеттеу саясатын басқара алмай жатқанын тағы да растайды, өйткені ол өзінің базалық мөлшерлемесін кешігіп көтерді.

Инфляцияны кім таратады

Дегенмен, 2018-2019 жылдары салынған Ұлттық Банктің базалық ставкасы мен жылдық инфляция арасындағы елеулі алшақтық әзірше ақшаның оң нақты бағасын қамтамасыз етуге мүмкіндік береді.

Тамыз айында ол 0,55% құрады. Ал қыркүйекте Ұлттық Банк базалық мөлшерлемені 9,5%-ға дейін көтергеннен кейін 0,6%-ға дейін көтерілді. Осылайша, қарыз ресурстары отандық өндірушілерге ресейліктерге қарағанда қымбатқа түседі.

Бұл жергілікті тауарларға бағаның өсуіне әкеледі, яғни инфляцияны таратады

Орталық Банктің Директорлар кеңесі шешуші мөлшерлеме бойынша кезекті шешімді 22 қазанда қабылдайды. Ұлттық Банктің ақша-кредит саясаты жөніндегі комитеті базалық мөлшерлеме бойынша өз үкімін 25 қазанда жариялайды.