Нұр-Сұлтан
Қазір
1
Ертең
-1
USD
449
-1.43
EUR
484
-3.48
RUB
4.86
0.00

Индустрияландыруға бөлінген ақша желге ұшты – сарапшылар

фото: eadaily.com

Түрлі бағдарламаларға жүздеген миллиард теңге жұмсалды, бірақ Қазақстан индустрияны дамыту бойынша тек дамыған елдерден ғана емес, ТМД мемлекеттерінен де артта қалды, – деп хабарлайды Energyprom.

Тіпті арнайы экономикалық аймақтар да нәтиже бермеді, бірақ бюджетті бос қалдырды.

Желге ұшқан миллиардтар

Экономиканы әртараптандыру және тұрақты дамыту үшін түрлі стратегиялар мен бағдарламалар іске қосылған. Атап айтқанда, 2010 жылдан бастап “Қазақстанның индустриялық-инновациялық дамуының мемлекеттік бағдарламасы” іске асырылуда. 2019 жылы бағдарламаның екінші бесжылдығы аяқталды, ал 2020 жылы үшінші — 2025 жылға дейінгі бесжылдығы басталды. Республикалық бюджеттің жалпы шығындары

бағдарламаға 2015-2019 жылдары 878,3 млрд тг құраса, ал 2020-2025 жылдарға 780,8 млрд теңге салынды

Бірақ түбегейлі өзгерістер жоқ!

– ИИДМБ 2020–2025 негізгі нысаналы индикаторларының бірі өңдеу өнеркәсібі өнімінің экспорт көлемін 2018 жылғы деңгейге қарағанда 1,9 есеге ұлғайту болып табылады. Бұл ретте

2019 жылы өсім бар болғаны 0,5%-ды құрады, ал 2020 жылы экспорт көлемінің төмендеуі байқалады

бір жылда 2,8%-ға , – деп жазады портал.

2015-2019 жылдары өңдеу өнеркәсібі өндірісінің көлемі жылына орта есеппен 3,3%-ға өскенімен, саланың ЖІӨ-дегі жалпы үлесі іс жүзінде өзгеріссіз қалды.

2016–2019 жылдары ол 11,2–11,4% аралығында өзгеріп, тек 2020 жылы 13,1%-ға дейін өсті. Бірақ әлемдік “коронадағдарысқа” және өндіруші саланың жаһандық құлдырауына байланысты ЖІӨ-нің жалпы сомасы төмендеді.

Авторлар бірқатар дамыған және тіпті дамушы елдерде көрсеткіштер айтарлықтай жоғары екенін атап өтті,

тіпті қайта өңдеу сегменті экономиканы дамытудың негізгі бағыты болып жарияланбаса да

Қытайда ЖІӨ-ндегі өңдеу өнеркәсібінің үлесі 27,2%-ды, Чехияда – 22,4%-ды, Мексикада – 17,3%-ды құрайды (2019 жылдың қорытындысы бойынша).  Беларусь (21,3%), Өзбекстан (19,6%), Қырғызстан (14,3%) елдерін де атап өтуге болады.

Мәселені тіпті президент те атап айтты

– Іс жүзінде Қазақстан индустрияны дамыту тұрғысынан және тұтастай алғанда әлемнің көптеген дамыған елдерінен және тікелей ТМД елдерінен айтарлықтай артта қалып отыр. Секторға қаншама бюджет қаражаты бағытталғанына және барлық күш-жігер жұмсалғанына қарамастан, саланың айтарлықтай дамуы байқалмайды, – деп жазады портал.

Өңдеу өнеркәсібі өндірісі көлемінің негізгі үлесін (43,5%) металлургия секторы алады. Дамыған елдерде өндірістің назары бұрыннан жоғары технологиялық өнімге шоғырланған.

Елде индустриялық даму үшін арнайы экономикалық аймақтар (АЭА) іске қосылды. Бірақ олардың жұмысы өте тиімсіз.

– 2021 жылдың басында АЭА жұмысының тиімсіздігін ҚР Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев та атап өтті. Оның айтуынша,

еркін экономикалық аймақтар шеңберіндегі шартты шығындардың көлемі 2 трлн теңгеден асады

Бюджеттен 13 АЭА инфрақұрылымына қосымша 340 млрд теңге бөлінген. Осы кезеңде АЭА-дан тек 170 млрд теңге салық алынған, – деп мәлімдейді авторлар.

Яғни, АЭА қызметінен өткен 10-15 жылда елеулі нәтижелер болған жоқ.

– Коронавирустық пандемиядан туындаған дағдарыс жағдайында ел экономикасын қалыптастыруда алдыңғы қатарға қайта өңдеу саласы шығарылды. Бұл ретте ҚР-да өсімге қарамастан,

өңдеу өнеркәсібі қиын, әлсіз және біркелкі дамымаған сектор болып қала береді, —

деп қорытындылады авторлар.

Серіктестер жаңалықтары
© «365 Info», 2014–2024 info@365info.kz, +7 (727) 350-61-36
050013, ҚР, Алматы қ., «Керемет» ықшамауданы, 7 үй, 39 корпус, 472 кеңсе
Қате байқасаңыз, оны белгілеп Ctrl+Enter басыңыз