Нұр-Сұлтан
Қазір
2
Ертең
-2
USD
449
-1.43
EUR
484
-3.48
RUB
4.86
0.00

Долларға сенім жоқ: қазақстандықтар алтын сатып алуда — сарапшы

189

Қазақстандықтар алтын құймаларын жаппай сатып алып жатыр. Ranking порталы 2022 жылдың наурызында ғана азаматтар алтынды 2021 жылдың наурызына қарағанда үш есе көп, ал салмағы бойынша 3,5 есе көп сатып алғанын хабарлады. Бұл тек құймалар бойынша деректер, алтын бұйымдарға ақша салғандар қаншама.

Сонымен қатар, 2021 жыл алтын сатып алу-сату бойынша рекорд орнатқан болатын. Айтпақшы, әлемде 2021 жылы халықтың осы қымбат металды сатып алу көлемі үштен бірге, ал АҚШ-та бірден 69%-ға өсті.

Әлемдік экономика және саясат институтының (ӘЭСИ) сарапшысы Мағбат Спанов инфляция өрістейді, халықтың кез келген валютаға деген сенімі төмендеп жатыр, ал әркімнің жаңа пәтерге қаражаты бола бермейді деп санайды. Алтынға деген сұраныс — бұл өз жинақтарын сақтап қалуға және бағаның өсуіне байланысты құнсыздануға жол бермеуге тырысу.

Қазақстан үшін санкциялар қаупі бар ма?

— Екінші жыл қатарынан халық алтын сатып алудан рекорд жасап жатыр. Бұл неден болуы мүмкін?

— Шамасы, халықтың жинақ ақшасын инфляциядан сақтап қалуға деген ұмтылысы. Мен өзім бұрыннан осы құралды пайдалануды ұсынып келемін.

Әлемдік нарықта алтынның құны үнемі өсіп отырады және негізінен белгілі бір эквивалентке ие

Бұл дәл қазір оңтайлы нұсқа, өйткені Ресейге қарсы қабылданған санкциялар кез-келген валютаның сатып алу қабілетін оңай жоғалтуы немесе тіпті реквизициялануы мүмкін екенін көрсетті.

Ресей валюталық қорларды ондаған миллиард долларға реквизициялады, және егер Қазақстан кенеттен қандай да бір санкцияларға ұшыраса, бізге де осындай қиындықтар төнуі мүмкін екенін мойындаймын. Алтын әрқашан алтын болып қалады.

— Бізге де санкциялар жарияланады деген қауіп бар ма?

— Біздің саяси басшылар ресейлік компанияларға салынған санкцияларды айналып өтетін құралдарды пайдаланбайтынын бірнеше рет мәлімдегені бекер емес деп ойлаймын. Олар бұл режимді сақтауға және бұзбауға уәде берді. Менің ойымша,

ел басшылығы санкциялар бізге де әсер етуі мүмкін деп қорқады

Сондықтан олар басынан бастап бізді жазалаудың қажеті жоқ екенін көрсеткісі келеді.

— Алтынға оралайық. Соңғы бес жылдағы динамикадағы бағалар қалай өзгерді?

— Жылдан жылға қанша пайызға өскенін нақты айта алмаймын, бірақ алтынның бағасы үнемі өсіп келеді. Бір сәтте олар белгілі бір тұрақты деңгейде бекітіледі, содан кейін олар аздап төмендеуі мүмкін, бірақ содан кейін олар қайтадан өседі. Әрине, сатып алу қабілетіне байланысты белгілі бір шектеулер бар, бірақ оларға жетуі екіталай.

Инфляциялық және девальвациялық болжамдар өсуде

— Айтпақшы, долларға сұраныс бір уақытта төмендеді, бірақ қазір ол теңестіріле бастады. Сәуір айында биржада наурыз айымен салыстырғанда екі есе аз сатылды.

— Себебі инфляция тек теңгеге ғана емес, жалпы кез келген валютаға да әсер етеді

Америкалық доллар мен еуро қазірдің өзінде антирекордтарды көрсетуде, оларға деген сенім де төмендеді. Алтын әмбебап төлем құралы болған кезде және тауар бағалары жанама түрде анықталған кезде біз ескі дәстүрлерге қайта ораламыз.

— Халықтың инфляциялық және девальвациялық болжамдары қайтадан өршіп тұр деп айтуға бола ма?

— Иә. Бұл ретте бүгінгі таңда Қазақстанда ақшасын сақтауға қолайлы құралдар өте аз. Соның бірі жылжымайтын мүлікке инвестициялар болды, тек елде ғана емес, шетелде де. Бірақ қазір бірнәрсе түсінікті:

шетелдік жылжымайтын мүлікке инвестициялар да шетелдік банктердегі валюталық шоттар сияқты тәуекелдерге ұшырайды – оларды жай ғана алып қоюы мүмкін

Егер біз еліміздегі жылжымайтын мүлік туралы айтатын болсақ, онда бағаның белгілі бір шегі бар.

Бұл тұрғыда алтын, тіпті банкаларда құймаларда сақталатындығын ескере отырып, сенімдірек болады.

— Яғни, жылжымайтын мүлік бағасы әлі де құлдырауы мүмкін бе?

— Жақын арада бұл екіталай. Әрине, тербелістер болады, бірақ инфляциялық процестер мұнда да жүреді, сондықтан жақын арада елеулі өзгерістер күтілмейді. Сонымен қатар, тұрғын үйге деген сұраныс тұрақты жоғары.

Импорттың тым көп болуы әлемдік инфляцияны тудырады

— Ал алтыннан басқа, ақшаны қайда салуға болады?

— Нақты айту қиын, бірақ егер экономикалық жағдай жақсарса, тікелей қазақстандық компаниялардың акцияларына қатысуға болады.

Бұрын мен қарсы болатынмын, бірақ қазір белгілі бір ашықтық бар, қазақстандық IPO бағдарламалары бар, соларға салып көруге болатын шығар. Қазір батыс компанияларының акцияларын бақылау өте қиын, сонымен қатар жоғарыда айтылған тәуекелдер де жалғасуда.

— Ал қазір қарапайым азамат қазақстандық акцияларға инвестиция сала бастауы қаншалықты оңай?

— Әрине, халықтың негізгі бөлігінің жеткілікті қаржылық сауаттылығы мен қаржылық ресурстары жоқ, қазір қандай талаптар мен ережелер бар екенін білмейді. Оларға оңай болмайды. Бірақ мұндай мүмкіндігі бар адамдар тәуекелге баруы керек.

— Жалпы болашақта баға қалай болады? Инфляцияны тежеу мүмкін болды ма?

— Әрине, инфляция өрши түседі, өйткені Қазақстан әлемдік экономикаға өте тәуелді

Бізде әлемдік инфляцияны әкелетін импорт өте үлкен. Инфляциямен күресу жағдайында біз көбінесе жел диірмендерімен күресеміз, өйткені өзіміздің өндірістік циклдеріміз жоқ. Негізінен біз шикізатты сатамыз және дайын өнімді сатып аламыз. Яғни, бағалар өседі.

— Ал отандық валюта бағамы ше?

— Теңге бағамы қазір рубльдің долларға қатынасын көрсетеді, бірақ бұл жерде экономикалық факторларға қарағанда геосаяси факторлар көбірек жұмыс істейді.

РФ-да доллар нығайып келеді — демек, бұл теңгеге де тікелей әсер етеді.

Серіктестер жаңалықтары
© «365 Info», 2014–2024 info@365info.kz, +7 (727) 350-61-36
050013, ҚР, Алматы қ., «Керемет» ықшамауданы, 7 үй, 39 корпус, 472 кеңсе
Қате байқасаңыз, оны белгілеп Ctrl+Enter басыңыз