Әзірбайжандықтардың банк қарызын кешіріп, жалақыларын көтермекші

Жарлық 800 мыңнан астам жеке тұлғаны қамтиды деп болжануда. Сонымен қатар, ресми мәліметтер бойынша банктердегі проблемалық несиелердің жалпы сомасы 1 млрд 585 млн манатты құрайды. Айта кету керек, жеке тұлғалардың тізімі және әрбір жеке тұлғаға төленетін қаражат көлемі 45 күн ішінде дайындалатын болады. Бұл ретте, өтемақы төлеудің соңғы мерзімі 28 мамырға дейін.

Әзірбайжан Орталық банкінің басшысы

бұл тарихи шешім банк секторына жағымды әсер ететінін мәлімдеді

Өйткені, бір жағынан, коммерциялық банктер Орталық банк тарапынан қаржылық несие алады, ал екінші жағынан проблемалық активтерді қысқартады.

Теңдессіз әлеуметтік шешім

“Президент Жарлығы бірінші кезекте азаматтардың әлеуметтік қорғалуын арттыруға бағытталған, ал екінші кезекте банк секторына жағымды әсер етеді.

Сонымен қатар, Әзірбайжанның жаңа тарихы үшін бұл теңдессіз әлеуметтік шешім екенін атап өткім келеді”, — деді “Достастық” баспасөз клубына берген сұхбатында экономика ғылымдарының докторы, Әзірбайжан мемлекеттік экономикалық университетінің (UNEC) профессоры Эльшад Мамедов.

Оның айтуынша, адамдардың көп бөлігі біржолғы қаржылық қолдауға ие болады. Жалпы бұл мәселені шешу үшін шамамен 1 млрд манат бөлінеді. Бірақ бұл сома бір емес, шамамен 800 мың адамға көмектеседі.

“Бұл шешім мемлекет банк секторымен мәселеде өз азаматтарының жағында екенін көрсетті. Әзірбайжан әлеуметтік саясатты басты орынға қойды. Іс жүзінде еліміз әлемдік экономика алдында тұрған барлық сын-қатерлерге лайықты жауап берді”, – деді экономист.

Мамедов әлемдік экономикада жаңа технологиялық тәртіп қалыптасып жатқанын түсіндірді және онда адами капитал басымдыққа ие.

“Республика президентінің бұл Жарлығына түсініктеме бере отырып, бұл әлеуметтік мәселелерді шешумен қатар, макроэкономикалық көрсеткіштер мен қаржылық секторға да жағымды әсер ететінін айтқым келеді»,

— дейді ол. Оның айтуынша, банк секторы сауықтыруды қажет етеді.

Жарлықтың арқасында банктер 700 млн манат пен 200 млн доллардан астам төмен пайыздармен несие алады

Бұл сектор позициясын айтарлықтай нығайтады. Осылайша, әлеуметтік шешім қаржы секторына да жағымды әсер етеді.

Қарызды кешіру рәсімі

Бұл ретте, қарыздарды есептен шығару рәсімі туралы айтатын болсақ, ол былайша өтеді.

Жарлыққа манат девальвациясы кесірінен қаражатының бір бөлігін жоғалтқан жеке тұлғалар түседі. Олар мемлекеттен өтемақы алады

Мысалы, девальвацияға дейін адам 1 000 доллар көлемінде несие алды. Манатпен есептегенде бұл 7 800. Бүгінгі күні екі девальвацияны ескере отырып, қарыз сомасы 1 700 манатқа дейін өсті. Тиісінше, азамат өтемақы ретінде дәл осы айырмашылықты алады (егер қарыз төлеген болса), немесе несие жүктемесі алынып тасталады. Айта кету керек, бұл үкімге 10 мың долларға дейін несие алған барлық жеке тұлға кіреді.

2012 жылдың бірінші қаңтарынан кейін 10 мың (17 мың манат) долларға дейін манат несиесін алғандардың да жолы болды

Президент Жарлығының бұл бөлігі манаттық та, долларлық да несиелерге қатысты. Шетел валютасындағы кредиттерді қайта құрылымдау кезінде олар манатқа ауыстырылады.

Осы несиелер бойынша барлық айыппұлдар, пайыздық есептеулер алынып тасталады

Бұдан басқа, қарыздарды қайта құрылымдау процесі көзделген. Шетел валютасындағы несие манатқа жеңілдік шарттарымен аударылады. Атап айтқанда, ол 5 жылға және 1% жылдық пайыздық мөлшерлемемен берілетін болады.

Жарлыққа барлық қарыздар — банктерден алынған, сондай-ақ банктік емес несиелік ұйымдардан алынған қарыздар да кіретіні қуантады. Несиелік одақтарға ғана шектеулер бар. Сонымен қатар сотқа кеткен қағаздар да кері қайтарылатын болады.

Бар жағынан әлеуметтік көмек

Айта кету керек, осы аптада бірнеше әлеуметтік маңызды жарлықтар қабылданды. Ильхам Әлиев мәжбүрлі қоныс аударушылар мен оларға теңестірілген тұлғаларға ай сайынғы бірыңғай жәрдемақы сомасын арттыру туралы үкімге қол қойды. Бірінші сәуірден бастап ол 50%-ға өседі.

Сонымен қатар Әзірбайжан президентінің бастамасымен Милли Меджлиске “2019 жыл 1 наурызға Әзірбайжанда жекешелендірілетін мемлекеттік мүліктердегі (кәсіпорындардағы) мүлік пен жерге салынатын салықтар бойынша қарыздарды реттеу туралы” Заң жобасы жіберілді.

Бұл ретте жекешелендірілетін мүлікке салынатын салықтар бойынша борыштарды есептен шығару процесі келесідей жүргізіледі. Атап айтқанда, егер қарыздың 30%-ы жекешелендіру күнінен бастап бір жыл ішінде төленсе, қалған бөлігі есептен шығарылады. Егер екі жыл ішінде төленсе – борыштың жартысы. Егер үш жыл ішінде болса, онда тек 30%.

Сонымен қатар,

елімізде ең төменгі жалақы мөлшері 38,4%-ға өсті — 180 манатқа дейін көтерілді

Сонымен бірге ең төменгі зейнетақы мөлшері 38,5%-ға артып, 160 манатқа жетті. Бұл норма мүгедектігі бойынша зейнетақы алатын 140 мың адамды қамтиды.

Бұл жарлықтар бір жағынан банк саласын сауықтыруға, екінші жағынан азаматтардың әл-ауқатын жақсартуға бағытталған. Айта кету керек, 2018 жылдан бастап елімізде экономикалық саладағы реформалар жүріп жатыр.