Әбіләзов өзінің жеке банкін не үшін және қалай тонады?

Мұны түсінуге тырысу үшін банк механикасы мен кейбір арнайы практикалық аспектілерді мұқият қарастыру керек, деп жазады Браян.

Қысқаша айтқанда, банк қаражатын ұрлау туралы істерде көбінесе бірінші банк иелері күдік тударады.

Біреудің есебінен

Әлемнің қазіргі заманғы қаржы жүйелерінің көпшілігінің құрылымындағы банктер өз қаражатын компаниялар мен жеке тұлғаларға кредит беру үшін пайдаланбайды.

Банктер дегеніміз – басқарушы орган және ең қажетті қаржы орталық немесе ұлттық банктерден келеді

Бүгінде  бүкіл әлем қолданатын екі деңгейлі модель бар. Ол банктерге өзд қолындағы немесе қарыз қаражатынан  әлдеқайда үлкен көлемде несие беруге мүмкіндік береді.

Неліктен Қазақстан дәрі өндірісіне мемлекеттік басымдық бермеді?

Несиелерді бөлуге рұқсаты болу үшін екінші деңгейдегі банктің лицензиясы және қызметінің лайықты нәтижелері – өз капиталы, резервтері және тағы басқалар болуы тиіс.

Әбләзовтың БТА Банкінің лицензиясы болды және сырттай сенімді көрінген. Сонда жүйені қалай алдауға болады? Бұл біз ойлағаннан оңай шаруа екен

Ноу-хау емес

Алдау схемасы жүздеген жыл бұрын жасалған. Бұл өзіне-өзі қызмет көрсету секторы деп аталады.

Өз банкін тонау үшін оның иесі банк несие немесе қарыз беретін жалған компаниялар желісін құруы керек

Содан кейін компания банкрот болады, ал қарыздарға қызмет көрсетілмейді. Банк бірқатар проблемаларға тап болады. Бірақ шын мәнінде, екінші деңгейлі банктің емес, Ұлттық Банктің, яғни мемлекеттің ақшасы ұрланады. Бұл схема әсіресе мемлекет өз есебінен тіпті коммерциялық банктердің тұрақтылығын қолдауға мәжбүр болатын елдерде жиі қолданылады.

Дәл осы схеманы Әбіләзов те пайдаланды. Ол сыбайластармен бірге оффшорлық аймақтарда жүздеген жалған компания құрды. Оларға миллиардтаған қаржы салып, содан кейін жоғалып кетті.

БТА көптеген елде жұмыс істеді. Ресейде Әбілязов пен оның адамдары миллиард АҚШ долларын ұрлады. Шағын вариациялармен өзіне-өзі қызмет көрсету схемасын Қазақстан мен Украинаға да қолданылды. Нәтижесінде Мұхтар Әбіләзов 7,5 млрд АҚШ долларын жымқырды.

Қазақстан тек 2 млрд соманы қайтарып алды, ал тағы 5,5 млрд оффшорларда, құрлар мен күмәнді фирмаларға жасырылған.

Әбілязовты талан-таражға салу және басқа да қаржылық қылмыстар үшін жауапкершілікке тартпай, бұл ақша ешқашан қайтарылмайды

Үшінші әлем елдерінде банк секторында өзіне-өзі қызмет көрсету үлкен проблема емес. Бүгінде бұл мәселені жою үшін америкалық банктер қатаң сараланған. Бөлшек банкинг инвестициялық банктен бөлінген.

Әбіләзовтың ісі бүкіл өңірдің банк секторын реформалау бастауға берілген белгі болуы мүмкін

Бүгінде Қазақстанның Ұлттық Банкі кредиттердің таралуына қадағалауды күшейтіп отыр.