Қазақстанның сыртқы қарызы күн сайын 5,8 млн долларға өседі

25 шiлде 2016, 16:41

123

2016 жылғы наурызда еліміздің шетелдік инвесторларға қарызы 154 млрд долларды құраған.

Қазақ Елін қарызға тығып жатқан кім?

1331139326_dzhipy Қазақстан экономикасындағы рецессия жағдайында сыртқы қарыздың өсуі байқалып отыр, 2016 наурыздың қорытындысы бойынша, ол ЖІӨ-нің 92,3 пайызын құраған (2015 жылы 83,2 пайыз болған). Ұлттық банк резервтерінің есептік датадағы қысқа мерзімдік сыртқы қарыздарының үлесі 120,4 пайыз деңгейінде тіркелген. Алайда Finprom.kz порталының сарапшылары атап өткендей, одан қауіптенудің қажеті жоқ:

қордаланған сыртқы қарыздар бойынша берешектерді өтеу үшін Қазақстанның қоры жеткілікті

Есептік мерзімдегі жалпы сыртқы қарыздың өсуі фирмалардың қарыздары көлемінің өсуіне байланысты. Шын мәнінде, олар шетелдік фирмалардың өздерінің Қазақстандағы еншілес кәсіпорындарына немесе филиалдарына тікелей инвестицияларды несиелер түрінде құйған операциялары есебінен артып отыр. 1-ші тоқсанның қорытындылары бойынша, фирмалардың қордаланған қарыздары $82,8 млрд-қа (Қазақстанның сыртқы қарызының 53,8 пайызы) жеткен, сөйтіп, қарыздың $1 003 млн-ға өскенін көрсетті. Фирмааралық қарыздарды есептемегенде, сыртқы қарыз $471,2 млн-ға азайып, $71,146 млрд-қа дейін құлдыраған.

Қазақстанның негізгі қарыз берушісі — Нидерланды. Біздің бұл елге қарызымыздың жалпы сомасы — 43,7 миллиард АҚШ долларын құрайды

Бұл қарыз да ең алдымен фирмааралық қарыздар есебінен қалыптасып отыр.

Қазақстанның сыртқы қарызы: 5 жылдағы динамика

Америкамен салыстырғанда, қазақтың қарызы түк емес дейді!

Бірінші тоқсанда мемлекеттік сыртқы қарыздың өсімі мардымсыз болған — ол $15,9 млн-ға артып, $12,2 млрд-қа дейін жеткен. Мемлекет кепілдік бермеген сыртқы қарыз есептік датада $141,12 млрд-ты, немесе жалпы сыртқы қарыздың 91,6 пайызына тең болған. Соңғы үш айдағы өсім – $518,1 млн-ды құрады.

2016 жылғы наурыздың қорытындысы бойынша шетелдік валютамен $136,3 млрд тартылса, ұлттық валютада тек $4,4 млрд тартылған. Сыйақы ставкаларының түрлері бойынша сыртқы қарыздың негізгі бөлігі құбылмалы ставкамен ($100,37 млрд) тартылған. Бұл жағдайлар экономикадағы дағдарыстық құбылыстар созылмалы болуы, несиелік рейтингтердің құлдырауы, ұлттық валютан одан ары әлсізденуі салдарынан отандық қарыз алушылар мүмкіндіктерінің нашарлағанын білдіреді.

Осы орайда, 2016 жылғы 1-тоқсанда сыртқы қарызды өтеу және оған қызмет көрсету бойынша, жалпы төлемдер $6,5 млрд-ты құраған.

Ал Қазақстанның “адам шошырлық” сыртқы қарызының сомасы – 154 миллиард АҚШ доллары – шын мәнінде, соншалықты қорқынышты емес. Қазіргі күні әлемнің барлық елдері қарызбен күн көруде. Әлемдегі ең басты борышкер — АҚШ. 2015 жылы бұл елдің сыртқы қарызы 18 триллион доллардан астам болған.